چکیده: پیوند بسیار کهن ملت های عرب و ایران باعث شده که زبان،فرهنگ و ادبیات عربی و فارسی در تعامل گسترده با یکدیگر قرار گیرند؛ و این تعامل در عرصه های مختلف فرهنگی به ویژه فرهنگ و ادبیات مقاومت نمود یافته است. از آنجا که مطالعه تطبیقی ادبیّات به عنوان دیدگاهی ادبی و نقدی، مرزهای زبانی و فرهنگی ملّت ها را درنوردیده و موجب بررسی پیوندها و تأثیر و تأثر زبانها و ادبیّات ملل مختلف گردیده است، سعی شده است نکاتی جزئی تر از مسائل سیاسی دو ملت عرب و فارس بررسی شود و در معرض داوری قرار گیرد. از این رو پژوهشگر با بررسی و تبیین دو مضمون وطن و آزادی خواهی در اشعار معروف رصافی و ابوالقاسم لاهوتی تلاش دارد که به مقایسه ی تطبیقی این دو شاعر در این دو مضمون بپردازد و نوع پرداختن به این دو مفهوم را در اشعارشان بررسی کند. رصافی و لاهوتی که شاعرانی انقلابی هستند با نگرشی آزادی خواهانه و وطن پرورانه،اشعاری زیبا سروده اند. هر چند مشابهات بسیاری در اشعار و افکار این دو شاعر دیده می شود اما به دلایل متعدد و از جمله تفاوت زبانی و مکانی این دو شاعر اختلافاتی جزئی میان آنها مشاهده می شود. اگر رصافی کم تر به عقاید مردم و نقد اندیشه های آنان می پردازد ، لاهوتی دوست دارد بیشتر عقاید سنتی و حتی مذهبی آنها را هدف تیر اشعارش قرار دهد. در این پژوهش ادبیات تطبیقی، چیستی مفهوم وطن و مفهوم آزادی خواهی، انگیزه های سرایش این مفاهیم و اشتراک و اختلاف در آنها، بر اساس تحلیل محتوا تبیین و تجزیه و تحلیل شده است.