نام پژوهشگر: فرشته جاهدکیهانی
فرشته جاهدکیهانی آدینه جوادیان لنگرودی
مفصل تمپورومندیبولار ویژگی های اختصاصی زیادی در رابطه با نوع عملکرد و تغییرات کرونولوژیک خود دارد که موضوع مطالعات مهمی از دیدگاههای جراحی،اکلوژن و رادیولوژی بوده و به علت عدم شناخت کامل آناتومی و فانکشن و تغییرات فیزیولوژیک این مفصل اشتباهات تشخیصی فراوانی که بعضا روی درمان بیماریهای مفصل tmj موثر بوده اند ، مشاهده شده است.(1) شرایط مختلفی همچون استئوارتریت، اختلالات داخلی دیسک مفصلی، و... می توانند روی این مفصل اثر گذاشته و باعث دفورمیتی اسکلتال، مال اکلوژن، و دیسفانکشن سیستم جونده شوند.(2). ارزیابی اولیه اختلالات این مفصل براساس معاینه کلینیکی عضلات جونده می باشد. به هر حال چندین مطالعه نشان دادند که بررسی کلینیکی در موارد بسیاری غیر قابل اعتماد است. (3,4,5). تصویربرداری یک جزء تشخیصی مهم در تعیین و تفسیر بیماریهای مفصل تمپورومندیبولار می باشد. روش های تصویر نگاری تشخیصی tmj شامل آرتروگرافی ، ct و mriمی باشد. با وجود این رادیوگرافیهای ساده شامل ترانس کرانیال، پانورامیک مد tmj و نیز توموگرافی هنوز بیشتر از سایر روش ها استفاده می شوند و در بررسی بیماری که شکایاتی دال بر بیماری tmjدارد، در اکثر موارد اولین روش تصویر نگاری انتخابی پانورامیک مد tmj می باشند که از مزایای آن می توان به دوز رادیاسیون پایین، در دسترس بودن، راحتی کاربرد و هزینه پایین اشاره نمود. در این تصاویر سوپرایمپوزیشن ساختمانهای آناتومیک بعلت دوبعدی بودن، و نیز تأثیر تنظیم سر بیمار روی تصویر ، از ارزش آنها می کاهد.) (6,7 توموگرافی کامپیوتری دیدن اپتیمال ساختارهای استخوانی را میسر میکند ولی دوز بالای رادیاسیون و هزینه بالا از معایب آن است. امروزه با آمدن cbct و استفاده آن در حیطه سر و گردن ، با داشتن دوز پایین رادیاسیون و رزولوشن بالاتر آن نسبت به ct ، کاربرد ctدر ارزیابی tmj محدود شده است.) (8. cbct امکان بررسی ساختار اسخوانها، فضای مفصلی ، عملکرد دینامیک در هر سه بعد فضابدون سوپرایمپوزیشن و تغییر شکل را به ما میدهد(9). بنابر دانش ما تا کنون تنها یک مطالعه به بررسی دقت cbct در ارزیابی تغییرات استخوانی مفصل tmj درمقایسه با رادیوگرافی روتین پانورامیک مد tmj و نیز توموگرافی پرداخته است که البته به صورت in vitro انجام شد. (10) لذا با توجه به کاربرد بسیار زیاد تصاویر پانورامیک اختصاصی tmj توسط دندانپزشکان و متخصصین گوش و حلق و بینی بر آن شدیم تا مطالعه ای با هدف تعیین دقت رادیوگرافی پانورامیک مخصوص tmj در بررسی موقعیت و تغییرات دژنراتیو کندیل در مقایسه با cbct به عنوان استاندارد طلایی انجام دهیم.