نام پژوهشگر: مهدیه منتهایی
مهدیه منتهایی جلال الدین قیاسی
در بخش عمده ای از جنایت وارد بر منافع اعضاء دیه مشخصی از طرف شارع تعیین نگردیده است از جمله چشایی، نقصان صوت، انزال، بارداری و تولید مثل، خواب، لمس. منافع اعضا به مجموعه نیروهای غیر مادی اطلاق می شود که خداوند متعال در اعضاء انسان به طور معین یا غیر معین قرار داده است مانند بینایی در چشم، عقل در مغز یا قلب. در این پایان نامه تبیین منافع مذکور در منابع فقهی و قانون، ذکر احکام و دلائل آنها و همچنین ادله اثبات و مجازات های وارد بر آنها و نیز بررسی پزشکی آنها مورد اهتمام نگارنده قرار گرفته است. منافع اعضای داخلی بدن نیز همچون منافع اعضای خارجی، مشمول قاعده کلی «هر آنچه در بدن انسان یکی از آن وجود دارد، در آن دیه کامل است.» دانسته شده و در زوال این منافع، به وجوب دیه ی کامل اظهار عقیده شده است. در خصوص چگونگی تعیین ارش زوال یا نقصان منافع به بررسی شیوه های تعیین ارش در کتب فقهی و همچنین ارزیابی اجرای آنها و معیار ارشی در زمان حاضر و تفاوتی که با شیوه مقرر در قانون مجازات اسلامی دارند پرداخته شده است از سوی دیگر رجوع به کارشناس شیوه ای است که بر قاعده عقلانی رجوع به کارشناسی در تشخیص موضوعات تخصصی بنا شده و اقناع وجدان قاضی و آسودگی طرفین دعوا و احقاق حق آنان از ثمرات آن می باشد. با این حال در تعیین ارش آسیب های مشابه بین کارشناسان پزشکی نظرات متفاوتی وجود دارد که با تهیه و تنظیم قانونی برای تعیین خسارت کلیه اعضای بدن بر طبق نظر کارشناسان خبره ی پزشکی و قضات با سابقه می توان به ایجاد وحدت رویه کمک نموده و به چندگانگی مذکور پایان داد.