نام پژوهشگر: نسرین کاظمیپور
زهرا صادقی میثم نوروزی فر
در این کار تحقیقاتی به بررسی فیتوشیمیایی و اثرات ضد میکروبی دو گونه گیاه داروییotostegia persica و otostegia aucheri (متعلق به خانواده نعناع) بومی منطقه سراوان، استان سیستان و بلوچستان پرداخته شد. به منظور اندازه گیری عناصر معدنی موجود در نمونه ها از دو روش هضم خاکستر سازی خشک و مایکروویو استفاده شد، و سپس عناصر معدنی آنها از قبیل cr, mn, ca, k, na, mg, fe, cu, pb, p با روش های اسپکتروسکوپی مورد اندازه گیری قرار گرفت. بازیابی بعضی از عناصر نظیر fe در روش هضم با مایکروویو در مقایسه با روش هضم توسط خاکستر سازی خشک، بالا بوده و علاوه بر این کاهش زمان استخراج و سهولت روش از مزایای دیگر آن می باشد. برای بررسی فیتوشیمی ترکیبات اسانس نمونه های گیاهی، از روش استخراج، تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر استفاده شد و راندمان استخراج در گونهo. persica و گونه o. aucheri به ترتیب 0/3% و 0/15% (v/w%) بدست آمد. سپس شناسایی ترکیبات اسانس توسط دستگاه gc- ms صورت گرفت. در گونه,o. persica 19 ترکیب با درصد کل 93/75 شناسایی شد که ترکیباتی نظیر کاریوفیلن اکساید (18/64%)، بتاسینسال(18/64%) و بتا کاریوفیلن (10/50%) بیشترین درصد را تشکیل می دادند و در گونه ,o. aucheri 12 ترکیب با درصد کل 34/91 شناسایی شد که ترکیب پالمتیک اسید (28/33% ) و ترکیبات اسانسی منتول (20/73%) وآرتول (57/1313/57%) ترکیبات عمده این گونه بودند. برای سنجش مقدار فلاونوئیدها در دو گونه گیاه مورد مطالعه، پس از تائید وجود فلاونوئیدها توسط تست سیانیدین در عصاره آلی آنها، مقدار فلاونوئید کل به وسیله محلول های استاندارد مورین به روش رسم منحنی استاندارد توسط دستگاه اسپکتروفتومتر uv- vis اندازه گیری شد، که به ترتیب مقدار فلاونوئید کل برحسب هم ارز مورین در گونهo. persica 29/0%0 و در گونه o. aucheri32/0% 0بدست آمدند. همچنین اثرات ضد میکروبی عصاره های مختلف دو گونه گیاه در مقابل باکتری های بیماری زا شامل اشرشیاکلی، سالمونلاتیفی، میکروکوکوس لوتئوس، سیتروباکتر فرونده ای، کلبسیلا پنومونیه، باسیلوس سرئوس، آنتروباکترکلوآکه، و استافیلوکوک اورئوس و قارچ های آسپرژیلوس نایجر و کاندیدا آلبیکنس به روش دیسک دیفیوژن، بررسی، و قطر هاله های عدم رشد باکتری ها و قارچ ها، برای هر عصاره اندازه گیری شد. عصاره ها کمترین اثر را بر روی باکتری آنتروباکتر کلوآکه داشته و عصاره اتیل استات گونه o. persica بیشترین اثر (قطر هاله) را بر روی باکتری های اشرشیاکلی، کلبسیلا پنومونیه، باسیلوس سرئوس و میکروکوکوس لوتئوس داشته است.