نام پژوهشگر: علیاکبر رامین
محبوبه شمس بهرام بانی نسب
امروزه تولید گل بریده و گیاهان زینتی از اهمیت بالایی در جهان برخوردار شده است. گل رز با اختصاص بیش از یک سوم از تولید گل های بریدنی، مهمترین گل بریده جهان محسوب شده و در ایران به طور وسیعی در کشت بدون خاک تولید می شود. تغذیه متعادل یکی از مهمترین عواملی است که کمیت و کیفیت گل رز را تحت تاثیر قرار می دهد. تشخیص نیاز غذایی گیاه و روش برطرف کردن کمبود، دو عامل مهم در مدیریت تغذیه می باشند. در واقع شناخت کافی در مورد نیاز غذایی گیاه جهت افزایش عملکرد و دوری از اتلاف عناصر غذایی امری ضروری است. بنابراین پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر محلول های غذایی حاوی غلظت های مختلف کلسیم و بر، در رشد، کیفیت و غلظت عناصر بر وکلسیم رز رقم ’ایزی لاور‘ در کشت بدون خاک طراحی شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل با پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل سه سطح کلسیم (5/2، 5 و 5/7 میلی مولار) و سه سطح بر (25، 50 و 75 میکرو مولار) بود. در طول آزمایش صفاتی از جمله طول و قطر ساقه، طول و قطر گل، طول و قطر دمگل و عملکرد مورد ارزیابی قرار گرفت. در پایان آزمایش نیز وزن تر و خشک، طول، میانگین قطر، تعداد و سطح ریشه ها تعیین شد. همچنین غلظت بر و کلسیم برگ ها وگلبرگ ها مورد اندازه گیری قرار گرفت. تجزیه آماری داده ها توسط نرم افزار sas و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون کمترین اختلاف معنی دار در سطح احتمال 5 درصد انجام شد. نتایج نشان داد که کاربرد 75 میکرو مولار بر به همراه 5/7 میلی مولار کلسیم در محلول غذایی سبب تولید طویل ترین ساقه های گل دهنده شد. قطورترین ساقه ها نیز مربوط به تیمار 50 میکرو مولار بر و 5/7 میلی مولار کلسیم در محلول غذایی بود. هیچ یک از تیمارهای بر وکلسیم طول و قطر گل را تحت تاثیر قرار ندادند. اگرچه قطر دمگل تحت تاثیر تیمارهای بر و کلسیم قرار نگرفت اما سطح 5/2 میلی مولار کلسیم و 25 میکرو مولار بر سبب افزایش طول دمگل نسبت به سایر تیمارها شد. نتایج نشان داد برترین تیمار در افزایش عملکرد مربوط به کاربرد بر در غلظت 50 میکرو مولار و کلسیم در غلظت 5/2 میلی مولار بود. نتایج همچنین نشان دهنده اثر معنی دار بر و کلسیم روی رشد و نمو ریشه ها بود به طوری که کاربرد بالاترین غلظت های بر و کلسیم در محلول غذایی سبب تولید گیاهانی با برترین شاخص های رشد ریشه ای شد. اثرات متقابل نیز نشان داد کاربرد 75 میکرو مولار بر به همراه 5 میلی مولار کلسیم در محلول غذایی باعث تولید بیشترین تعداد و بلندترین ریشه ها شد. همچنین بیشترین وزن تر و خشک ریشه ها مربوط به تیمار 50 میکرو مولار بر و 5/7 میلی مولار کلسیم بود. با افزایش غلظت کلسیم و بر در محلول غذایی، غلظت کلسیم برگ ها و گلبرگ ها افزایش یافت. بیشترین غلظت کلسیم برگ ها و گلبرگ ها نیز مربوط به تیمار 75 میکرو مولار بر و 5/7 میلی مولار کلسیم بود. افزایش بر تاثیر معنی داری روی غلظت بر برگ ها و گلبرگ ها داشت. نتایج نشان داد غلظت بالای کلسیم جذب بر توسط گیاه را کاهش داد. بیشترین غلظت بر برگ ها و گلبرگ ها در تیمار 75 میکرو مولار بر و 5 میلی مولار کلسیم به دست آمد. گلبرگ ها در مقایسه با برگ ها غلظت بر وکلسیم کمتری داشتند.