نام پژوهشگر: جلال طباطبائی

تاثیر اوره و ph بر رشد، عملکرد و کیفیت گوجه فرنگی رشد یافته در آبکشت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز 1388
  زهرا سلگی   جلال طباطبائی

گوجه¬فرنگی با نام علمی lycopersicon esculentummill یکی از سبزی¬های مهم است که به لحاظ داشتن ویتامین c، a و مواد غذایی نقش مهمی در سلامتی جامعه ایفا می¬کند. نظام¬های جدید تولید این محصول نیازمند عملیات مدیریت کارآمد، پایدار و از نظر محیطی سالم می¬باشند و در این نظام¬ها نقش نیتروزن به عنوان عامل کلیدی برای رسیدن به عملکرد مطلوب گوجه¬فرنگی انکارناپذیر است. جایگزین نمودن نیتروژن نیتراتی با کود اوره به عنوان منبع ارزان قیمت وتعدیل ph بستر ممکن است نقش مهمی بر رشد ، عملکرد این محصول داشته باشد. بدین جهت برای بررسی تاثیر کود اوره و سطوح ph بر رشد و عملکرد و کیفیت گوجه¬فرنگی آزمایشی در سال 1388-1387 در گلخانه¬ تحقیقاتی هیدروپونیک گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز صورت گرفت. در این آزمایش سه غلظت اوره (0و 50 و 100 میلی¬گرم در لیتر) و دو سطح ph(6 و 8) به صورت سه تکرار و شش تیمار در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی بر گوجه¬فرنگی رقم dual prid اعمال گردید بستر کشت مورد استفاده در این آزمایش، مخلوطی از پرلایت و ورمی کولایت ریز و درشت با نسبت حجمی (v/v 1:1) و در کانال¬های بتونی به طول سه متر و به تعداد 12 عدد بود. بر اساس نتایج بدست آمده از این آزمایش، خصوصیات رویشی گوجه¬فرنگی شامل تعداد برگ¬ها و وزن تر و خشک به طور معنی¬داری تحت تاثیر سطوح اوره و ph قرار گرفت به¬طوری¬که بیشترین و کم¬ترین تعداد برگ¬ها به ترتیب در غلظت های mg/l0 اوره (شاهد) و mg/l100 اوره مشاهده گردید. با افزایش غلظت اوره و ph، تعداد برگ¬ها در بوته گوجه¬فرنگی کاهش یافت. وزن خشک ساقه در تیمار اوره mg/l50 با ph=8 بیشترین مقدار بود. کود اوره وph بر شاخص¬های رشدی نظیر ارتفاع بوته، قطر ساقه، سطح برگ و وزن تر و خشک برگ ادامه چکیده پایان نامه اثر معنی¬داری نداشت. همچنین نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که سطوح مختلف اوره و ph بر خصوصیات فیزیولوژیکی نظیر شاخص کلروفیل و همچنین غلظت عناصری مانند نیتروژن برگ، پتاسیم برگ، اوره ساقه، ریشه و میوه تاثیر معنی¬داری داشت به طوریکه کاربرد کود اوره mg/l100 با ph=8 به طور معنی¬داری سبب افزایش این شاخص¬ها شد. فتوسنتز خالص، غلظت اوره در برگ، هدایت روزنه و نیترات دمبرگ با کاربرد کود اوره کاهش معنی¬داری داشتن. تاثیر تیمار اوره وph بر غلظت فسفر غیرمعنی¬دار بود. همچنین نتایج نشان داد که غلظت¬های مختلف کود اوره و سطوح ph بر صفات کیفی مانند قطر میوه، سفتی میوه بدون پوست، درصد مواد جامد محلول، ec آب میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون و ویتامین ث اثر معنی¬داری گذاشته است به¬طوریکه بیشترین درصد مواد جامد محلول، ec آب میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون و سفتی میوه بدون پوست در تیمار 100 میلی¬گرم در لیتر اوره مشاهده گردید و کم¬ترین این شاخص¬ها در تیمار شاهد مشاهده شد. قطر میوه گوجه¬فرنگی در تیمار 50 میلی¬گرم در لیتر اوره با ph=6 بیشترین مقدار بود. میزان ویتامین ث با کاربرد اوره کاهش پیدا کرد. ولی در ph آب میوه و سفتی میوه با پوست معنی¬داری مشاهده نشد. صفات کمی نظیر وزن تر و خشک میوه و تعداد خوشه گل به طور معنی¬داری تحت تاثیر تیمار¬ها قرار گرفتند به¬طوریکه تیمار در 100 میلی¬گرم در لیتر اوره بیشترین وزن تر و خشک میوه و تعداد خوشه گل مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد که تیمار اوره و ph بر عملکرد تاثیر معنی-داری داشت به طوریکه بیشترین عملکرد مربوط به تیمار 100 میلی¬گرم در لیتر اوره و کم¬ترین آن مربوط به تیمار شاهد می-باشد به¬طوریکه تیمار 100 میلی¬گرم در لیتر اوره 50% بیشتر از شاهد عملکرد داشت. بهترین غلظت کود اوره در هیدروپونیک برای گوجه¬فرنگی در این آزمایش تیمار 100 میلی¬گرم در لیتر با ph=6 باشد.