نام پژوهشگر: علی اسماعیل پور

مداخله در بافت های فرسوده با رویکرد مشارکت مردمی (نمونه موردی بافت فرسوده کاشمر)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - پژوهشکده ادبیات 1393
  علی اسماعیل پور   براتعلی خاکپور

در گذشته حل مسائل و مشکلات تمامی بافت های شهری از جمله بافت های فرسوده در قالب طرح های جامع و تفصیلی صورت می پذیرفت. این طرح ها نگاهی تقریباً یکسان به تمامی این بافت ها داشتند، و علی رغم تفاوت های فاحش در ویژگی های ساختاری وکالبدی عملاً راهبردها و راهکارهای یکسانی را برای توسعه آنها پیشنهاد می نمودند. ولی در سال های اخیر با شروع رویکرد راهبردی -ساختاری و بعد از آن مشارکتی در میان اندیشمندان حوزه شهرسازی، حل مسائل مربوط به این بافتها به صورت خاص سرلوحه کارمسئولان شهری قرار گرفته است. نگاهی دقیق به این طرحها با هدف بررسی دلایل عمده عدم تحقق آنان در داخل و خارج کشور در دهه های اخیر نشان می دهد که ،حضور ناکارآمد و ضعف شدید مشارکتهای مردمی در فرآیند تهیه و اجرای این طرح ها، یکی از دلایل اصلی عدم تحقق آنها است .در همین راستا و به منظور افزایش سطح تحقق پذیری طرحها پیشنهاد تهیه طرح های مشارکتی در حوزه شهرسازی مطرح گردید.این طرح ها ضمن واقع گراتر نمودن پیشنهادات مطرح شده باعث می شوند تا مشارکت های مردمی در فرآیند تهیه، تصویب واجرای طرح ها بیشتر شده، و بر میزان پذیرش آنان از سوی مردم افزوده شود. بررسی دقیقتر این طر ح ها از یک سو این حقیقت راآشکار میسازد که مشارکت در مفهوم عام، و مشارکت موثر مردم در فرآیند طراحی شهری به مفهوم خاص، هر چند که همواره امری مطلوب شناخته شده، ولی به دلیل ابهام و پیچیدگی در تعریف و فرآیند در بیشتر این طرح ها نادیده گرفته شده و در بیشتر طرح هایی که با عنوان شهرسازی مشارکتی درخارج و یا داخل کشور تهیه و اجرا میگردد، مشارکت دادن شهروندان در فرآیند برنامه ریزی شهری مطرح بوده است. اصولاً مشارکت شهروندان در بهسازی محیط سکونت خویش نتایج مثبتی را به دنبال دارد که از آن جمله می توان به موارد ذیل اشاره کرد: کاهش محدودیتها و مشکلات مدیریت شهری به خصوص شهرداری هایی که با کمبود یا فقدان منابع مالی مواجه می باشند چرا که جلب مشارکت مردم باعث رفع بخشی از نیاز مدیریت شهری به منابع مالی می شود. صرفه جویی در هزینه ها و کاهش صرف انرژی، بدین معنی که با استفاده از مشارکت شهروندان این امکان فراهم شود که با صرف انرژی، هزینه و امکانات کمتر از سوی نهادهای حکومتی اقدامات بسیاری را در شهر انجام داد .مشارکت شهروندان در مداخله محیط سکونت خویش باعث افزایش همکاری های اجتماعی و نیز افزایش حس تعلق آنان به شهر می شود. جلب مشارکت مردم منجر به ایجاد و یا تقویت پایه های جامعه مدنی می شود. بنابراین برنامه ریزی مشارکت گرا و از پایین به بالا جای برنامه ریزی از بالا به پایین را گرفته است. جلب مشارکت مردم به ویژه ساکنان و مالکان بافتهای فرسوده شهری و توسعه سرمایه گذاری بخش غیردولتی در یک سازوکار تشویقی از تهیه طرح تا اجرا و بهره برداری از اصول محوری بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری است که تقریباً مورد توافق همگان قرار گرفته است و برنامه ریزی مشارکت گرا برای بهسا زی بافت های فرسوده شهری در واقع سپردن امور بهسازی شهری به واحدهای کوچکتر و مردم و ایجاد زمینه برای همکاری با آنان است که باعث ایجاد واحد مشارکتی در نظام مدیریت و اداره امور شهرها می شود . از این رو این پژوهش به بررسی مفاهیم و مبانی نظری مشارکت مردمی و نحوه جلب مشارکت مردم در بازسازی بافت های فرسوده و راهکارهای توسعه مشارکت مردم در این زمینه می پردازد. این پژوهش در رسته پژوهش های بنیادی - کاربردی می باشد و نگرش حاکم بر آن اکتشافی - تبیینی می باشد و از روش توصیفی – تحلیلی استفاده شده است. ابتدا چارچوب نظری مرتبط با موضوع پژوهش ، مفاهیم و دیدگاه های مطرح شده در ادبیات مربوط به آن به طور کلی مورد مطالعه قرار گرفته است در ادامه به توضیحات مختصری در خصوص نمونه موردی بافت فرسوده شهر کاشمر پرداخته شده است . در نهایت با عنایت به معیارهای منتج شده از مبانی نظری به شناسایی انواع بافت فرسوده پرداخته شده است و در گام بعدی انواع مداخله در هر یک از بافت های فرسوده شناسایی شده، مشخص شده است و در نهایت شیوه های گوناگون مشارکت در هر یک از گونه های مداخله تعیین گردیده است. تکنیک بکار گرفته شده در این پژوهش تکنیک سلسله مراتبی ahp و ماتریس swot می باشد که با استفاده از ابزار تحلیلی gis و expert choice استفاده شده است.

بررسی اتنوبوتانی و ویژگی های پوشش گیاهان صخره زی منطقه دمیلرز و اطراف آن در جنوب بابل، استان مازندران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم پایه 1393
  علی اسماعیل پور   علیرضا نقی تژاد

منطقه دمیلرز با گستره ارتفاعی 2500 تا 3000 متر از سطح دریا ، آب و هوای سرد و کوهستانی و میانگین بارش سالیانه 6/545 میلی متر، در فاصله 100 کیلومتری جنوب شهرستان بابل واقع است. مطالعه حاضر تحت عنوان "بررسی اتنوبوتانی و ویژگی های پوشش گیاهان صخره زی منطقه دمیلرز و اطراف آن در جنوب بابل، استان مازندران" به منظور ارائه لیستی کامل از فلور گیاهی منطقه، مطالعه تنوع زیستی، شناسایی جوامع پوشش گیاهی و ویژگی های اتنوبوتانی منطقه می باشد. پوشش گیاهی مناطق صخره ای با روش براون – بلانکه و با روش تصادفی – سیستماتیک مورد ارزیابی قرار گرفت و تعداد 40 پلات نمونه برداری با ابعاد 25 متر مربع برداشت شد. داده های بدست آمده از پلات ها با استفاده از آنالیزهای گونه های شاخص دو طرفه (twinspan)، آنالیز رسته بندی غیر محدود شده (dca)، واریانس یک طرفه و پیرسون آنالیز شدند در بررسی فلوریستیک منطقه مورد مطالعه، تعداد 225گونه گیاهی متعلق به 61 تیره و 154جنس معرفی شده است. از بین این گونه ها، 6 گونه به گروه نهانزادان آوندی تعلق دارند و 3 گونه مربوط به بازدانگان، 42 گونه تک لپه ای و مابقی (175 گونه) دولپه ای می باشند. بزرگ ترین خانواده های گیاهی منطقه دمیلرز به ترتیب عبارتنداز : poaceae با 26 گونه، rosaceae و brassicaceae هریک با 15 گونه و lamiaceae و fabaceae هریک با 13 گونه. همی کریپتوفیت شکل زیستی غالب گیاهان منطقه است و اکثر گیاهان منطقه به دو ناحیه جغرافیایی اروپا سیبری (es) و ایرانو تورانی (it) تعلق دارند. در نتیجه آنالیز داده ها چهار گروه گیاهیquercus macranthra - acer hyrcanum ،betula pendula- saxifrga iranica ، stachys nivea subsp mazandarana – lepechiniella wendelboi و stachys brzanthina – teucrium chameadrys subsp syspirense به دست آمد به طوری که ارتفاع از سطح دریا مهم ترین عامل جدا کننده گروه های گیاهی می باشد. در بین گیاهان جمع آوری شده در منطقه، 98 گونه گیاهی مورد استفاده بومیان منطقه قرار می گیرند. که این گیاهان مربوط به 48 تیره گیاهی هستند در بین این گیاهان، تیره rosaceae با 31 درصد و تیره lamiaceae با 22 درصد بیشترین کاربرد را به خود اختصاص دادند که در بین آنها پر مصرف ترین بخش گیاه برگ گیاهان می باشد. بیشترین کاربرد گیاهان دارویی به مشکلات گوارشی مربوط است.