لذا مطرح نبودن ولایت فقیه در پیش نویس قانون اساسی و مطرح شدن آن به عنوان مهمترین اصل قانون اساسی در مجلس خبرگان سبب بروز بحثهای مختلفی در بین نیروهای سیاسی شده است که در میان دیدگاهها و ادعای های مختلف دو دیدگاه برجسته و در خور تامل میباشند. دیدگاهی که مطرح نبودن این اصول در پیش نویس قانون اساسی و مطرح شدن آن در« مجلس بررسی نهایی پیش نویس قانون اساسی » را بیشتر سیاسی میداند، و ادعا دارد که تبدیل شدن ولایت فقیه به زیر بنای ترتیبات نهادی جمهوری اسلامی ایران محصول تلاش گروههایی غیر از روحانیت بود. این دیدگاه موضوع را ناشی از جدال میان نیروهای سیاسی می بیند . این ادعا را می توان (دیدگاه سیاسی) در مورد این اصول نامید. دیدگاه دوم بر این اعتقاد است: هر چند بعد از پیروزی انقلاب روحانیت طرح مشخصی برای حکومت نداشت و تجربه آنرا نیز نیندوخته بود ولی مدتها قبل از انقلاب اسلامی ایده های اولیه ولابت فقیه توسط امام طرح شده بود‍. این دیدگاه گنجانده شدن این اصول در قانون اساسی را ناشی از تلاش های روحانیت و رهبران مذهبی میداند این دیدگاه اساسا بر مبانی فقهی این اصل تکیه میکند، لذا به طور خلاصه این دیدگاه را میتوان «دیدگاه فقهی » نام نهاد. این تحقیق با بررسی طرح و تصویب این اصل می کوشد این دو ادعا را مورد ارزیابی قرار دهد.