نام پژوهشگر: احسان‌الله حق‌دوست

ارزیابی-اقتصادی-زیست محیطی استفاده از خودروهای الکترو هیبریدی در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده اقتصاد 1388
  احسان الله حق دوست   حمید ناظمان

در کشور ما، با مصرف بیش از 26708 میلیون لیتر بنزین و 16882 میلیون لیتر گازوئیل در سال 85 بیشترین مقدار مصرف این دو فرآورده به بخش حمل و نقل اختصاص داشته است. این میزان مصرف بیش از 50٪ کل فرآورده¬های نفتی کشور در سال 85 می¬باشد. در این میان 27.5میلیون لیتر بنزین در روز و 5میلیون لیتر گازوئیل در روز با واردات این فرآورده¬ها تامین گردیده است. علاوه براین در میان بخش¬های مصرف¬کننده انرژی، بخش حمل و نقل با 42٪ از کل یارانه انرژی (معادل 163789 میلیارد ریال) بیشترین سهم را از برخوداری از یارانه¬ها دارا بوده است. این بخش با تولید63٪ از کل انتشار nox ، so2 41٪، co2 26٪، so3 37٪ ، co 98٪، ch 96٪ و 77٪ از ذارت معلق دارای بیشترین مقدار انتشار گازهای آلاینده در میان سایر بخش¬های مصرف¬کننده انرژی در کشور می¬باشد. بخش حمل و نقل، یکی از مهم ترین بخش های زیربنایی تاثیرگذار در برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. علاوه بر مسائل اقتصادی نظیر درآمدزائی و ایجاد اشتغال، حمل و نقل در توسعه آبادانی منطقه ای و ملی و ایجاد امنیت ملی نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است. این بخش سهم بسیار زیادی در افزایش تقاضای نفت دارد و به همین دلیل مورد توجه جدی تحلیلگران بازار نفت قرار دارد. با وجود تلاش¬های فراوان برای جایگزینی نفت با سوخت های جایگزین فرآورده¬های نفتی بالاترین سهم را دارد و پیش بینی می¬شود تا چند دهه آینده نیز همچنان نفت سهم غالب خود را در سبد انرژی بخش حمل و نقل حفظ نماید.به منظور دستیابی به کاهش 80-50 درصدی گازهای گلخانه ای تا سال 2050، ipcc توصیه کرده که باید در سیستم های تامین انرژی کشورهای جهان و زیر ساختهای آنها تحولاتی صورت گیرد. به دلیل اینکه نیروگاه ها و حمل و نقل دو بخش عمده در تولید گازهای گلخانه ای در کشور می باشند بنابراین یک فرصت منحصر در ترکیب این دو بخش جهت برقی کردن بخش حمل و نقل پیش روی سیاست گذاران وجود دارد. به علاوه با جابجایی تقاضا برای انرژی از بخش حمل و نقل به بخش تولید برق و نیروگاهها، بخش عمده ای از فرآورده های نفتی صرفه جویی شده و باعث تامین امنیت انرژی در کشور می شود. این پژوهش با در نظر گرفتن اهمیت مسائل انرژی و محیط زیست و ارزیابی اقتصادی طرحهای صرفه جویی انرژی در کشور و ارتباط آن با بخش حمل و نقل در چارچوب تحلیل هزینه فایده به ارزیابی اقتصادی-زیست محیطی استفاده از خودروهای الکتروهیبریدی در کشور بر اساس شاخص های ارزش حال خالص، نرخ بازگشت سرمایه و تحلیل حساسیت می¬پردازد.نتایج این پژوهش نشان می¬دهد که اجرای طرح جایگزینی خودروهای کنونی با خودروهای الکتروهیبریدی در ناوگان حمل و نقل کشور علاوه بر اینکه تا حد بسیار زیادی در مصرف سوخت و انتشار گازهای گلخانه¬ای صرفه جویی خواهد شد، از لحاظ اقتصادی نیز دارای توجیه اقتصادی بسیار بالایی است.