کاربرد میکرواستخراج بر پایه استفاده از فیبرهای توخالی متخلخل تحت استخراج با گرادیان ph برای سه داروی ضد قارچ کتوکونازول، کلوتریمازول و میکونازول بررسی شد. داروهای مورد بررسی از 10 میلی لیتر محلول آبی با 11 ph = (فاز دهنده) به داخل فاز آلی پر شده در منافذ جداره ی فیبر و از آنجا به داخل 24 میکرولیتر فاز آبی ثانویه با 5/2 ph = (فاز گیرنده) استخراج شدند. استخراج بر پایه اختلاف ph موجود در داخل و خارج فیبر انجام شد. برای رسیدن به مقدار استخراج بهینه پارامترهای مختلف از قبیل نوع فاز آلی، ph فازهای دهنده و گیرنده، قدرت یونی، سرعت همزدن، و زمان استخراج بررسی و بهینه شدند. تحت شرایط بهینه، فاکتور تغلیظ در محدوده 72 - 131 برای سه دارو بدست آمد. درصد انحراف استانداردهای نسبی روش در محدوده ی 2 تا 12 درصد حاصل شد. منحنی درجه بندی در محدوده ی 5-500 میکروگرم بر لیتر برای کتوکونازول و کلوتریمازول و در محدوده ی 8-500 برای میکونازول به صورت خطی و با ضریب همبستگی بزرگتر از 99/0 بدست آمد. این روش برای استخراج این داروها از نمونه های آب شهر، ادرار و پلاسمای خون مورد بررسی قرار گرفت و نتایج مناسبی حاصل شد. تکنولوژی رنگ آمیزی با سیال فوق بحرانی (sfd) به دلایل زیست محیطی اخیرا مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. از آنجاییکه معمولا کربن دی اکسید به عنوان محیطی برای رنگ آمیزی استفاده می شود، تعیین حلالیت رنگ ها در کربن دی اکسید حائز اهمیت است.. در تحقیق حاضر حلالیت چهار رنگ دیسپرس آزو در سیال فوق بحرانی در محدوده فشار 121– 355 بار و در محدوده دمای 308 تا 348 کلوین بدست آمد. کسر مولی حلالیت برای رنگ ها در محدوده - بدست آمد. دو مدل نیمه تجربی بارتل و کراستیل بررسی جهت پیشگویی حلالیت در شرایط جدید بکار رفت و مقادیر میانگین خطای مطلق در محدوده 8/9 تا 5/26 بدست آمد.

این تحقیق شامل دو بخش می باشد: در بخش اول، روش میکرواستخراج مایع سه فازی با استفاده از فیبر توخالی برای استخراج و پیش-تغلیظ مقادیر اندک داروی ضددیابت پیوگلیتازون در نمونه های بیولوژیکی و اندازه گیری با دستگاه کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا به کار گرفته شد. در این روش داروی مورد نظر به درون حلال آلی دی هگزیل اتر تثبیت شده در منافذ غشای یک فیبر توخالی، از محلول آبی نمونه به حجم ml 10 با 8 =ph استخراج شد و سپس به درون فاز گیرنده با 2/2 = ph پر شده در مجرای داخلی فیبر استخراج برگشتی صورت گرفت. در پایان استخراج،24 میکرولیتراز فاز استخراجی به درون میکروسرنگ کشیده و به طور مستقیم برای اندازه گیری به دستگاه hplc تزریق شد. تحت شرایط بهینه ی استخراجی (دی هگزیل اتر به عنوان حلال آلی استخراج کننده، ph فاز دهنده و گیرنده به ترتیب 8 و 2/2، زمان استخراج 30 دقیقه، سرعت هم زدنrpm 500 و قدرت یونی محلول با (w/v) 10% از نمک ((nacl)، فاکتور پیش تغلیظ 180، محدوده خطی روش µg l-1 250-2/5 با ضریب همبستگی 0.998 و حد تشخیص µg l-1 1.0 به دست آمد. انحراف استاندارد نسبی درون روز و بین روز بر اساس پنج اندازه گیری تکراری به ترتیب 4/7 و 15% تعیین شدند. در بخش دوم تحقیق، نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن مگنتیت (fe3o4)اصلاح شده با یک سورفکتنت کاتیونی (ستیل تری متیل آمونیوم برماید (ctab)) تهیه شدند و به عنوان جاذب برای حذف یک رنگ سنتزی نساجی به نام reactive blue 19 از محلول های آبی به کار رفتند. نانوذرات مگنتیت با روش همرسوبی سنتز شدند و برای افزایش تمایل جذب آنها به مولکول های رنگ، سطح آنها با سورفکتنت ctab اصلاح گردید که در این صورت مولکول های ctab تشکیل یک پوشش دولایه با بار مثبت در سطح نانوذرات می دهند. فاکتورهای موثر بر فرآیند جذب رنگ بر روی سطح نانوذرات، شامل ph محلول رنگ، مقدار سورفکتنت، زمان تماس و قدرت یونی در یک غلظت ثابتی از رنگ و جاذب، بررسی و بهینه شدند. تحت شرایط بهینه، درصد حذف رنگ بیش از 95% به دست آمد. مطالعات جذب تعادلی رنگ بر روی سطح نانوذرات اصلاح شده، توسط مدل جذب سطحی لانگمویر و فرندلیچ صورت گرفت و مشخص شد که مدل ایزوترم لانگمویر بیشترین تطابق را با نتایج تجربی دارد. در دمایc? 25، ماکزیمم ظرفیت جذب mg g-1 500 به دست آمد. آزمایشات مربوط به سینتیک جذب انجام شد و نتایج با مدل های سینتیکی مختلف مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که فرآیند جذب با مدل سینتیکی شبه درجه دوم مطابقت بیشتری دارد. همچنین، واجذب رنگ از سطح نانوذرات اصلاح شده با ctab با استفاده از شوینده های مختلف بررسی شد و بیشترین بازده واجذب برای متانول و بیش از 90% به دست آمد.