نام پژوهشگر: کاظم دادخواهیپور
صدیقه افتخاری عیسی ابراهیم زاده
در حال حاضر نظام آموزش عالی کشور به دو گونه سنتی و آموزش از دور اجرا می شود . با توجه به انبوه داوطلبان آموزش عالی، تدوین و ارائه برنامه هایی برای اجرای هر چه بهتر آموزش، امری اساسی و ضروری است. در این میان علوم و فنون نرم افزاری از مقوله هایی است که مورد توجه تمامی کشورهای جهان می باشد. آنچه امروزه به منظور ارتقای نظام آموزشی مطرح است ، استفاده از فناوری های جدید به ویژه رایانه و نرم افزارهای آموزشی و شیوه های بهره گیری از آنهاست . در تحقیق حاضر سعی برآن است تا با استفاده از امکانات آموزش از دور و از طریق استفاده از فناوری، به بهبود آموزش گیاه شناسی الکترونیک پرداخته شود . بطور کلی در زمینه ارتباط علوم مختلف، نظیر گیاه شناسی الکترونیک ( تعریف : شناخت عالم گیاهان با استفاده از علوم و فنون الکترونیک) ایجاد ارتباط آموزشی و همچنین توسعه زمینه های پژوهشی، مستلزم افزار و شیوه های متناسب با نیاز های عصر حاضر می باشد. تحقیق حاضر ، یک پژوهش کاربردی – توسعه ای است که راهکار آن میدانی و رویکرد آن از نوع توصیفی – پیمایشی می باشد و از فنون تحقیق پرسشنامه با تاکید بر سه محور سرعت آموزش ، دقت آموزش ( میزان فراگیری ) و ظرفیت آموزش ( از لحاظ حجم داده ها ) استفاده شده است . در این تحقیق لوح های فشرده در زمینه تیره های گیاهی ، جگنیان ایران و جلبک های نشانگر به عنوان شاخص گیاه شناسی الکترونیک بکار رفت . جامعه انتخاب شده در این پژوهش شامل اساتید و مدرسین گیاه شناسی در دانشگاه های پیام نور ، تربیت معلم و دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران – شمال و دانشجویان در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته گیاه شناسی در دانشگاه های تربیت معلم و دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران – شمال می باشند. این لوح ها، در اختیار اساتید مذکور قرار داده شد و در کلاسها، برای دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه و اجرا گردید. ابزار گرد آوری اطلاعات در تحقیق حاضر با توجه به فرضیات و اهداف تحقیق، پرسشنامه ای جامع شامل 24 سوال اساسی است که بر طبق مقیاس لیکرت طراحی شده است . برای تعیین روایی سوالات پرسشنامه پس از طرح آنها به کمک استاد مشاور از نظرات استاد راهنما و اساتید گیاه شناسی در حفاظت محیط زیست و مدرسین دانشگاه استفاده شد و اصلاحات لازم به عمل آمد . برای محاسبه ضریب اعتبار ابزار اندازه گیری از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید . تجزیه و تحلیل های توصیفی و استنباطی در باره پرسشنامه های مربوط به سه نرم افزار طراحی شده در زمینه آموزش از دور ، همگی حاکی از کار آیی نرم افزارهای یاد شده بودند. آزمون های تی استودنت، کی دو ، کلموگرو – اسمیرنو بیان کننده این هستند که اختلاف معنا داری بین امتیازها وجود ندارد یعنی امتیازها با اطمینان 95% در یک سطح قرار دارند و به عبارتی، امتیازها متناسب با پرسشها بوده اند.و بالاترین امتیاز در این زمینه مربوط به سوال شماره 23 می باشد که بیان کننده قابلیت استفاده آنها برای جامعه دانشگاهی است که شامل آموزش سنتی و آموزش از دور می باشد . سرعت بخشی در فرایند آموزش ، میزان افزایش سطح خود آموزی ، آشنایی با مفاهیم گیاه شناسی الکترونیک ، سازگاری با شیوه های نوین در آموزش از دور و ایجاد تحول در آموزش گیاه شناسی پایه، صرفه جویی در هزینه های آموزش تخصصی ، بیانگر سایر قابلیت های نرم افزارهای یاد شده می باشند . نرم افزارهای یادشده با اصول آموزش از دور مانند صرفه جویی در هزینه ها ، قابلیت استفاده در هر زمان و مکان ، ارزش کاربردی ، هماهنگی با اهداف آموزش ، راهکارهای مدیریتی ، توان افزایش سطح پرسشگری و سایر امکانات این نوع آموزش مطابقت دارد و به عنوان یک نرم افزار مناسب آموزشی می توان از آنها استفاده نمود و با توجه به سه قابلیت مهم ، سرعت آموزش ، دقت آموزش و ظرفیت آموزش ، در زمینه های علمی مشابه از الگوی گیاه شناسی الکترونیک در آموزش بهره مند شد .