نام پژوهشگر: حمیدرضا صادقنیا
سمیرا فضلی فر امیر افخمی
اختلالات سیستم قلبی عروقی از مهمترین دلایل آسیب های حاد کلیوی محسوب می شوند که مشخصه بارز پاتوژنیک آن افزایش تولید رادیکال های آزاد اکسیژن (ros)، کاهش ظرفیت آنتی اکسیدانی بافتی و متعاقباً آسیب اکسیداتیو بافت کلیه می باشد. این نکته لزوم استفاده از روش های مناسب در بررسی وضعیت اکسیداتیو بافتی و قدرت ترکیبات آنتی اکسیدان را در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی مورد تأکید قرار می دهد. در مطالعه حاضر روش های رایج بررسی استرس اکسیداتیو نظیر اندازه گیری ترکیبات واکنش دهنده با اسید تیوباربیتوریک (tbars) نظیر مالون دی آلدئید (mda) به عنوان معرفی از میزان پراکسیداسیون چربی ها، بررسی قدرت آنتی اکسیدانت / قدرت احیاکنندگی آهن (frap) و تست گروه های تیول، با روشی جدید که تعادل پراکسیدانت- آنتی اکسیدانت (pab) را با استفاده از 3-3، 5-5 تترامتیل بنزیدین (tmb) و از طریق دو نوع واکنش متفاوت اندازه گیری می کند مقایسه گردید. 12 سرموش صحرایی به طور تصادفی به دو گروه ایسکمی/ ریپرفیوژن (i/r) و کنترل (ctrl) تقسیم شدند. ایسکمی (60 دقیقه)- ریپرفیوژن (150 دقیقه) در گروه i/r در بافت کلیه، باعث افزایش میزان اوره (p<0.01) و کراتینین خون (p<0.001) گردید. همینطور میزان mda افزایش معنی داری (p<0.001) را در گروه i/r در مقایسه با گروه کنترل نشان داد، در حالی که در تست frap، ارزش قدرت آنتی اکسیدانتی به صورت معنی داری در گروه های i/r در مقایسه با گروه کنترل پایین بود. در تست گروه های تیول تغییر معنی داری در میزان آنتی اکسیدانت ها مشاهده نشد. در تست pab افزایش بی نهایت معنی داری (p<0.001) در میزان بالانس اکسیدانت- آنتی اکسیدانت مشاهده شد. بررسی آماری جهت رسم منحنی roc و تعیین بهترین آستانه تشخیصی نشان داد که تست های tbars و frap بر خلاف تست اندازه گیری گروه های تیول از حساسیت و ویژگی کامل در تشخیص موارد گروه i/r از گروه کنترل برخوردارند. این در حالی است که تست pab نیز از حداکثر حساسیت و ویژگی در تشخیص موارد گروه i/r از گروه کنترل بهره مند است. مقایسه این روش ها همبستگی معنی داری را بین تست های tbars و frap، بر خلاف تست اندازه گیری گروه های تیول با تست pab نشان داد. علاوه بر این، براساس یافته های حاصل از تست همبستگی، تست های pab و tbars دارای همبستگی مثبت و معنی دار بوده و تست های pab و frap از همبستگی منفی و معنی داری برخوردار بودند. با در نظر گرفتن نتایج حاصل از بررسی تست pab و همین طور زمان و هزینه بسیار کمتر انجام این آزمایش در مقایسه با دیگر تست های رایج، و ذکر این نکته که این تست نه به صورت یک جانبه، بلکه با در نظر گرفتن هر دو بعد میزان اکسیدانت ها و آنتی اکسیدانت ها وضعیت آسیب اکسیداتیو بافتی را بررسی می کند، به نظر می رسد که تست مناسبی در ارزیابی پاتوژنز و پیش آگهی اختلالات همراه با آسیب های اکسیداتیو خصوصاً در مورد بیماری های کلیوی باشد.