نام پژوهشگر: فاطمه دهقان نجمآبادی
فاطمه دهقان نجم آبادی داریوش مولا
یکی از مشکلات عمده ای که صنایع نفت با آن مواجه هستند، رسوب ترکیبات پارافینی در درون خط لوله می باشد. پارافین می تواند در خطوط تولید و انتقال نفت، درون خود مخازن و حتی تانک های ذخیره سازی نفت نیز رسوب پیدا کند و باعث ایجاد مشکلات شدیدی شود. شکست زیستی در مقایسه با روش های قدیمی،ِِ یکی از روش های موثر و مفید در کنترل و حذف این رسوبات می باشد. به منظور غلبه بر این مشکلات، در طی دهه های گذشته تعدادی از میکروارگانیزم های موثر در این زمینه شناسایی شده و مورد استفاده قرار گرفته اند. در این تحقیق، شکست زیستی پارافین مایع، n-c30 خالص و نفت سفید توسط باکتری pseudomonas aeruginosa در زمان ماند های مختلف مورد بررسی قرار می گیرد. در انجام آزمایشات، دو محیط کشت msm و nb مورد استفاده قرار گرفت. همچنین غلظت های مختلف از پیش ماده ها و اثر این فاکتور بر شکست زیستی ترکیبات نیز بررسی شد. برای این منظور، پیش ماده های نفتی با غلظت های از 0/1% تا 5% حجمی/حجمی به طور جداگانه به محیط کشت به عنوان تنها منبع کربن و انرژی اضافه شدند. نمونه ها برای مدت زمان های یک، دو و سه هفته درون انکوباتور در دمای 37 درجه سانتیگراد و سرعت rpm170 قرار داده شدند. هیدروکربن های باقی مانده در محیط کشت و نمونه های شاهد، هر هفته به وسیله مقادیر مساوی از نرمال هگزان استخراج شده و سدیم سولفات بدون آب نیز اضافه می شد تا باقی مانده آب موجود در محیط را جذب کند. نمونه های استخراج شده توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی آنالیز شدند. از مقایسه سطح زیر منحنی نمونه های مورد آزمایش و نمونه های شاهد که فاقد باکتری بودند، درصد هیدروکربن های باقی مانده در هر نمونه آزمایش محاسبه گردید. قابل ذکر است که نمونه های شاهد و نمونه های حاوی باکتری در شرایط یکسان آزمایشگاهی قرار داشتند با این تفاوت که نمونه های شاهد، فاقد باکتری بودند. نتایج آزمایشات نشان داد که در غلظت 5% حجمی/حجمی از پیش ماده ها، طی مدت زمان سه هفته، تمامی هیدروکربن های موجود در محیط تقریباً به طور کامل توسط باکتری pseudomonasشکسته شده بودند. همچنین درصد شکست پذیری ترکیبات در محیط nb خیلی بالاتر از محیط msm بود که می تواند به دلیل افزایش فعالیت باکتری در این محیط می باشد. با استفاده از نتایج بدست آمده می توان نتیجه گرفت که این باکتری می تواند یکی از کاندیداهای موثر و مفید در حذف رسوبات پارافینی باشد.