نام پژوهشگر: مجید شریفی‌پور

تهیه مدل ریاضی آبشویی اراضی با استفاده از آزمایش های مزرعه ای در خوزستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز 1388
  مجید شریفی پور   عبدعلی ناصری

برای دستیابی به یک کشاورزی پایدار، بهره برداری بهینه از منابع آب و کاهش اثرات منفی ناشی از توسعه، بایستی قبل از احداث شبکه های آبیاری و زهکشی برنامه مدیریت زهاب آنها تدوین شود. برای تدوین چنین برنامه ای باید برآورد مناسبی از کمیت و کیفیت زه آب در دوران های متفاوت بهره برداری در دست باشد. در این تحقیق مدل ریاضی پیشبینی کیفیت زهاب ناشی از آبشویی اراضی با استفاده از بیلان آب و نمک در خاک و فرآیندهای ترسیب و انحلال نمک در شرایط اشباع خاک تهیه شد. جهت واسنجی این مدل آزمایشات آبشویی در مزرعه ای به وسعت 10 هکتار در شمال خرمشهر انجام شد و پارامترهای ورودی و خروجی مدل اندازه گیری شدند. از نتایج آزمایشات مشابه دیگری نیز برای کنترل استفاده شد. نتایج مطالعات نشان داد که به علت شوری و عمق کم سفره آب زیرزمینی، کیفیت زهاب در منطقه خوزستان تقریبا برابر با کیفیت آب زیر زمینی است و نمی توان از مدلهای بیلان نمک در خاک برای پیشبینی کیفیت زهاب بهره برد. شدید ترین تخلیه نمک از سیستم زهکشی لوله ای در 2 تا 3 سال اول بهره برداری رخ خواهد داد. هرچه شوری اولیه خاک بیشتر باشد، شدت تخلیه نمک و به تبع آن شوری زهاب، در سالهای اولیه بیشتر خواهد بود. پس از گذشت 15 تا 20 سال از شروع بهره برداری از سیستم زهکش لوله ای، شوری زهاب تقریبا به مقداری ثابتی میل می کند. هر چه لایه غیر قابل نفوذ عمیقتر باشد سفره آب زیرزمینی حجیم تر شده و زمان بیشتری برای رسیدن به حالت تعادل لازم است.