نام پژوهشگر: عنایت‌الله تفضلی

اثر محلول پاشی پلی آمین ها بر گلدهی، تشکیل میوه و ویژگی های کمی و کیفی میوه توت فرنگی رقم های ’ پاروس‘و’ سلوا‘
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز 1388
  نوشین موحد   سعید عشقی

امروزه کشت گلخانه ای توت فرنگی به صورت هیدروپونیک، به شدت رو به افزایش است، با این وجود برای تولید آن، مشکلاتی همانند عملکرد و کیفیت پایین محصول و تشکیل میوه های نا مناسب و همچنین حساس بودن به شرایط نا مساعد محیطی، بر سر راه تولید کنندگان وجود دارد. بنابراین این پژوهش به صورت آزمایش گلدانی در گلخانه هیدروپونیک صدرا، با هدف افزایش کمیت و کیفیت میوه توت فرنگی، بهبود نمو میوه و ریخت زایی آن و تولید میوه هایی با ویژگی بازار پسندی بالا، با استفاده از محلول پاشی برگی با ترکیبات پلی آمین (پوتریسین واسپرمیدین) انجام گرفت. در این آزمایش محلول پاشی روی دو رقم توت فرنگی’ پاروس‘ و ’سلوا‘، با استفاده از دو نوع پلی آمین اسپرمیدین و پوتریسین هر کدام در چهار غلظت (0- 0/5 – 1 و1/5 میلی مولار)، با چهار تکرار و در هر تکرار سه گلدان، انجام گرفت. محلول پاشی پلی آمین ها در دو نوبت صورت گرفت. مرتبه اول، پس از استقرارگیاهان (زمانی که چهار- پنج برگ بزرگ و کاملا توسعه یافته داشتند) و مرتبه دوم در زمان شروع گلدهی و تشکیل میوه انجام شد. براساس نتایج حاصل، در مورد برخی صفات واکنش های متفاوت، و گاهی متضاد، بین دو رقم توت فرنگی و دو پلی آمین مورد استفاده در آزمایش به وجود آمد. برای مثال، طبق نتایج حاصل از تجزیه آماری، در هر دو رقم، با افزایش غلظت اسپرمیدین، میزان کلروفیل برگ به صورت معنی داری افزایش پیدا کرد، در حالی که اثر پوتریسین بر میزان کلروفیل برگ در رقم پاروس به صورت معنی داری باعث کاهش کلروفیل برگ شده و در رقم سلوا، نسبت به نمونه شاهد، تفاوت معنی داری حاصل نشد. افزایش غلظت اسپرمیدین در رقم سلوا، تفاوت معنی داری در طول دمبرگ ایجاد نکرد. اما استفاده از پوتریسین، باعث افزایش معنی داری در طول دمبرگ همین رقم گردید. با افزایش غلظت هر دو پلی آمین در هر دو رقم، روندی افزایشی در سطح برگ، وزن تر و خشک ریشه و شاخساره، غلظت نیتروژن و پروتئین شاخساره و اسیدیته کل میوه، مشاهده گردید. محلول پاشی توت فرنگی با پلی آمین ها موجب افزایش تعداد فندقه گردید که منجر به افزایش قطر و وزن میوه اول و دوم شد. همچنین بر اثر تیمارگیاه با پلی آمین ها، تعداد گل آذین در بوته، تعداد گل در هر گل آذین و عملکرد تک بوته نیز افزایش یافت. اما در هر دو رقم، درصد تشکیل میوه، کاهش معنی داری پیدا کرد. در رقم سلوا، غلظت 1/5 میلی مولار از هر دو نوع پلی آمین، باعث افزایش معنی دار طول ساقه گل دهنده شد. اما در رقم پاروس، نتایج متضادی از کاربرد پلی آمین ها ایجاد گردید. با کاربرد هر دو پلی آمین، میزان مواد جامد محلول و نسبت قند به اسید، ویتامین ث، تعداد ساقه رونده و میزان کلی آنتوسیانین روندی کاهشی را طی کرد. غلظت 0/5 اسپرمیدین باعث افزایش سطح کلی پلی فنول ها در سلوا شد، در حالی که غلظت 1/5 و 1 اسپرمیدین و پوتریسین در همین رقم، باعث کاهش میزان پلی فنول ها گردید. بنابراین استفاده از پلی آمین ها می تواند در بهبود گلدهی و تشکیل میوه، افزایش عملکرد محصول و ویژگی های کیفی میوه توت فرنگی، مؤثر باشد.