نام پژوهشگر: محمدحسن گلستان
محمدحسن گلستان محمدعلی سرلک
در بررسی مقدماتی و اولیه که بوسیله شرکت سهامی پتروشیمی اصفهان صورت گرفت، مشخص شد که کارکنان این شرکت بعنوان کارکنان دانشی و کسانی که باید کاربر سیستم مدیریت دانش باشند از سواد و مهارتهای دسترسی به اطلاعات برخوردار نیستند و این عامل باعث می شود تا این پروژه و هر پروژه مشابهی را به شکست نزدیک کند. از آنجائیکه سواد و مهارتهای دسترسی به اطلاعات در مبحثی تحت عنوان سواد اطلاعاتی مطرح می باشد و با توجه به اهمیت سواد اطلاعاتی در جامعه امروز، مسئله اصلی تحقیق حاضر این بود که مشخص نماید عوامل موثر بر سواد اطلاعاتی کارکنان این شرکت کدام است. برای انجام این مهم(سنجش سواد اطلاعاتی کارکنان) نیاز به معیار و مبنایی استاندارد احساس می شد. با بررسی های به عمل آمده مشخص گردید که در این زمینه مدل هایی ارائه شده است که از میان آنها مدل اسکانل مناسب تشخیص داده شد. بر اساس این مدل مهارتهای کتابخانه ای و فناوری بعنوان پیش نیاز سواد اطلاعاتی مطرح که شخص با داشتن این مهارتها و طی مراحل هفتگانه مدل می تواند بعنوان یک شخص باسواد اطلاعاتی مطرح گردد. در این راستا فرضیات تحقیق با استفاده از مدل اسکانل تدوین گردید. برای آزمودن فرضیات، نمونه ای به حجم حدود پانصد نفر از بین کارکنان این شرکت انتخاب شد. این تحقیق از نظر گردآوری داده ها یک تحقیق توصیفی بوده که به دو صورت میدانی و کتابخانه ای و از طریق پرسشنامه، و جمع آوری اطلاعات از اسناد و مدارک انجام شده است. سرانجام با جمع آوری پرسشنامه، داده های مربوط به آن با استفاده از نرم افزار spss 1 مورد تجزیه و تحلیل و با استفاده از نرم افزار lisrel مدل سازی شده است. در این تحقیق جهت تعیین روایی، از پرسشنامه استاندارد شده acrl 2 و جهت تعیین اعتبار فرضیه ها از نرم افزارspss استفاده شده است. در پایان با توجه به یافته های این پژوهش مشخص گردید که عوامل ذکر شده در مدل اسکانل بعنوان عوامل تاثیرگذار بر سواد اطلاعاتی کارکنان این شرکت موثر بوده و می توان از مجموعه "استانداردهای قابلیت های سواد اطلاعاتی" و همچنین مدل اسکانل بعنوان استاندارد قابل قبول در کشور برای طراحی مباحث سواد اطلاعاتی و برای سنجش سواد اطلاعاتی مورد نیاز سازمانها استفاده کرد. ضمنا" پیشنهاداتی نیز بمنظور بهبود تحقیقات مشابه و ارائه راهکارهایی جهت آموزش کارکنان بطوریکه بتوان این افراد را به یک شخص باسواد اطلاعاتی تبدیل نمود ارائه گردیده است.