نام پژوهشگر: حسین تولائی
حسین تولائی حسن رفیعی
توسعه اجتماعی یکی از ابعاد اصلی فرایند توسعه و هدف اصلی توسعه ملی است. اما به نظر می رسد که مشکلات اجتماعی مانع تحقق توسعه اجتماعی می شوند یا دست کم روند دستیابی به آن را به تأخیر می اندازند. یکی از این مشکلات اجتماعی؛ کارکودکان است. کودکان کارگر امروز در سنین بزرگسالی نه تنها به نیروی فعال جامعه در روند تحقق توسعه اجتماعی تبدیل نمی شوند بلکه باری بر دوش جامعه خواهند شد. در این پژوهش به دنبال این هستیم که جهت رابطه همبستگی کارکودک و توسعه اجتماعی را تعیین کنیم. مطالعه تحلیلی و از نوع همبستگی گروهی تقاطعی یا قطری (cross-lagged) است. جامعه آماری این پژوهش کل کشورهای جهان بود که با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس 34 کشور در سطوح مختلف توسعه که آمارهای مربوط به میزان کارکودک و شاخص توسعه اجتماعی آنها در دو سال 2000 و 2006 موجود بودند، انتخاب شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی تقاطعی و آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها نشان دادند که شاخص های سن امید به زندگی، میزان جمعیت شهری که به آب آشامیدنی سالم دسترسی دارند و میزان جمعیت باسواد بالای 15 سال با میزان کارکودک رابطه منفی و معنادار داشته و شاخص های میزان کودکان کم وزن زیر 5 سال و میزان جمعیت با درآمد کمتر از 1 دلار در روز با میزان کارکودک رابطه مثبت و معنادار دارند. اما هیچ رابطه ای بین شاخص ضریب جینی با میزان کارکودک به دست نیامد. در روش همبستگی تقاطعی نیز روابط (میزان کارکودک 2000 با شاخص توسعه اجتماعی2006) و (شاخص توسعه اجتماعی 2000 و میزان کارکودک 2006) منفی و معنادار شدند. نمی توانیم با اطمینان اعلام کنیم که میزان کارکودک در سال 2000 به طور مستقیم بر شاخص توسعه اجتماعی در سال 2006 تأثیر می گذارد. همچنین نمی توانیم با اطمینان ادعا نماییم که شاخص توسعه اجتماعی در سال 2000 بر میزان کارکودک در سال 2006 تأثیرگذار است. بلکه این روابط به طور غیر مستقیم برقرار است.