نام پژوهشگر: سمیه سوهانکار اصفهانی
سمیه سوهان کار اصفهانی غلامرضا مرادی
نفت خام و محصولات نفتی از جمله ی مخلوط های پیچیده و گسترده هستند که به لحاظ وجود ترکیبات بسیار زیاد همواره ناشناخته و رفتار آنها به طور کامل قابل پیش بینی نمی باشد. با توجه به اهمیت پیش بینی رفتار فازی و خواص فیزیکی و ترموفیزیکی چنین سیالاتی در طی عملیات استخراج، پالایش، ذخیره و انتقال، مشخصه سازی سیالات مخزنی و برش های نفتی با استفاده از حداقل امکانات، در کانون توجه محققان بسیاری قرار گرفته است. در پروژه حاضر، مروری بر آخرین تحقیقات انجام شده در زمینه مشخصه سازی نفت خام و برش های نفتی انجام گرفته است. پس از آن روش های متداول تجربی موجود به منظور مشخصه سازی نفت خام و برش های نفتی و همچنین روش های آزمایشگاهی استاندارد برای اندازه گیری مهمترین پارامترهای مشخصه سازی از قبیل توزیع نقطه ی جوش، وزن مولکولی، چگالی نسبی، ضریب شکست و ... معرفی و مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. علاوه بر آن چگونگی استفاده از انواع مدل توزیع و همچنین نحوه ی محاسبه و پیش بینی توزیع خواص مختلف با استفاده از روش های تفکیک و یکپارچه سازی سیالات نفتی نیز ارائه شده است. در ادامه با استفاده از داده های در دسترس و به کمک روش riazi، توزیع خواص مذکور برای برش های نفتی مختلف محاسبه و با نتایج واقعی مقایسه شده است. همچنین با توجه به نتایج به دسته آمده روابطی به منظور پیش بینی پارامترهای تابع توزیع riazi با حداقل انحراف، استخراج شده است. . با استفاده از داده های آزمایشگاهی در دسترس برای نمونه های موجود، متوسط خطای نسبی هنگام استفاده از این پارامترها با متوسط خطای نسبی استفاده از روش پیشنهادی riazi برای پیش بینی توزیع خواص محاسبه و مقایسه گردیده است. بر اساس این مقایسه استفاده از پارامترهای حاصل از برازش داده های آزمایشگاهی، خطای مشخصه سازی توسط تابع توزیع riazi را کمتر می کند. پس از آن نیز روابطی بر اساس خواص توده ای نفت خام و برش c7+ جهت پیش بینی پارامترهای تابع توزیع riazi با حداقل خطا بدست آورده شده است. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت مدل riazi یک روش عمومی برای پیش بینی خواص محصولات برج تقطیر است. همچنین با تعیین پارامترهای تابع توزیع به کمک خواص توده ای محصولات برج تقطیر و روابط استخراج شده می توان با انجام حداقل آزمایشات به توزیع خواص فیزیکی و ترموفیزیکی برش های نفتی دست یافت. از دیگر نتایج به دست آمده در این پروژه می توان به قابلیت تبدیل داده های آزمایشگاهی تقطیر برش ها به یکدیگر توسط رابطه ارائه شده riazi-daubert در محدوده 10 تا 90 درصد حجمی نمونه تقطیر شده با دقت بالا، اشاره کرد.