چکیده: تمایز سلول های بنیادی به رده سلولی ویژه در حضور محرکهای ویژه ای با آسیب های سلولی و مولکولی همراه می شود. تمایز سلول های بنیادی مزانشیمی نیز به هپاتوسیتهای فعال به فاکتورهای تنظیمی ویژه ای وابسته می باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی نقش p53 و cox-2 در تنظیم بیان هم و تولید محصولات حاصل از اکسیداسیون لیپید و پروتئین در طی تمایز سلول های بنیادی مزانشیمی مشتق از خون بند ناف به هپاتوسیتها می باشد. بدین منظور بن یاخته های مزانشیمی از خون بندناف انسان جدا شدند. این یاخته ها بعد از تعیین ویژگی به یاخته های شبه هپاتوسیتی تمایز داده شدند و به دنبال آن تأیید تمایز با روش rt-pcr برای ژنهای آلبومین، آلفافیتوپروتئین و سیتوکروم 3a4 و همچنین سنجش آلبومین ترشح شده در محیط کشت انجام شد. در طی 3 هفته که فرآیند تمایز سلول های بنیادی به سلول های شبه هپاتوسیتی انجام شد، بیان مارکرهای ویژه کبدی با افزایش سطوح تشکیل گروههای کربونیل و پراکسیدهای لیپیدی همراه شد. که این افزایش در طی تمایز معنی دار بود. بیان p53 و cox-2 در سطح mrna و پروتئین در سلول های بنیادی مزانشیمی قبل و بعد از تمایز در روزهای 7، 14 و 21 به وسیله qpcr و ایمنوسیتوشیمی بررسی شد. در طی این رساله نشان داده شد که افزایش بیان cox-2 با افزایش سرعت تکثیر سلولی، تغییرات بیوشیمیایی و مورفولوژیکی سلول های شبه هپاتوسیتی همراه شد. بیان p53 در سطح mrna و پروتئین در طی تمایز هپاتوژنیک روند کاهشی داشت و در مراحل آخر تمایز از تجمع آنها در هسته کاسته شد. مقایسه تغییرات بیان cox-2 و p53 قبل و بعد از تمایز از لحاظ آماری کاملا معنی دار بود. این نتایج ممکن است وجود یک مسیر p53-cox-2 در تنظیم تمایز هپاتوژنیک از سلول های بنیادی مزانشیمی مشتق از خون بند ناف که با تمایز وابسته به آسیب اکسیداتیو مولکولی مرتبط باشد پیشنهاد کند. کلمات کلیدی: cox-2، p53، لیپیدپراکسیداسیون، هپاتوسیت ها، تمایز، گروههای کربونیل، بن یاخته، qpcr