به منظور بررسی امکان کاهش مصرف علف کش در مزارع برنج از طریق کاشت ارقام با توانایی رقابتی بالا در برابر علف هرز سوروف، دو آزمایش مزرعه ای و یک آزمایش گلدانی در ایستگاه تحقیقاتی برنج تنکابن، استان مازندران، در سالهای 86 و 87 انجام شد. آزمایش اول به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل هفت رقم برنج (شامل دیلمانی ، خزر، سپیدرود، نعمت، درفک، فجر، شیرودی، و سه لاین ( 830 , 841 و 843) بود که در شرایط با و بدون علف هرز سوروف کشت شدند. ارقام مختلف برنج با تراکم توصیه شده برای هر کدام نشاء شدند و تراکم سوروف نیز 20 بوته در متر مربع در نظر گرفته شد. همچنین یک کرت به عنوان کشت خالص علف هرز سوروف به مجموع تیمارهای آزمایشی اضافه گردید. آزمایش دوم به صورت طرح اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد که در آن سطوح متفاوت علف کش بوتاکلر با نام تجاری ماچتی (0، 1، 2، 3، 4 و5 لیتر در هکتار) در پلات اصلی و رقم رقابت کننده قوی (لاین 843) و رقم رقابت کننده ضعیف (رقم خزر) در پلات های فرعی قرار گرفتند. آزمایش گلدانی نیز بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل دو رقم برنج (لاین 843 به عنوان لاین رقابت کننده قوی و رقم خزر به عنوان رقم رقابت کننده ضعیف در برابر علف هرز سوروف) و 5 نسبت برنج به سوروف (8:صفر، 2:6، 4:4، 6:2 و صفر:8) بود. نتایج آزمایش اول نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد ارقام و لاین های برنج در شرایط رقابت با سوروف کاهش معنی داری یافتند. همچنین بین ارقام و لاین ها از لحاظ شاخص رقابت و شاخص توانایی تحمل رقابت تفاوت معنی داری وجود داشت. لاین 843 دارای بیشترین شاخص رقابت (2/43) و توانایی تحمل رقابت (82) و کمترین درصد کاهش عملکرد (18%) بود. در مقابل، رقم خزر دارای کمترین شاخص رقابت (0/32) و توانایی تحمل رقابت (49/5) و بیشترین درصد کاهش عملکرد دانه (65/50) بود. میزان تجمع ماده خشک، سرعت رشد نسبی، سرعت رشد محصول، شاخص سطح برگ و سطح برگ ویژه و میزان پنجه زنی در لاین 843 در شرایط رقابت و بدون رقابت، بیشتر از رقم خزر بود. همچنین نتایج نشان داد که ضریب استهلاک نور در لاین 843 (رقیب) کمتر از رقم خزر (غیر رقیب) بود. با بررسی توزیع عمودی وزن خشک و سطح برگ در لاین 843 و رقم خزر مشخص شد که میزان تجمع ماده خشک و نیز میزان سطح برگ در تمامی لایه های مورد بررسی در لاین 843 بیشتر از رقم خزر در شرایط رقابت و بدون رقابت بود. بعلاوه، در شرایط رقابت با سوروف، سطح برگ و ماده خشک بیشتری به لایه های بالایی کانوپی اختصاص یافت که این امر در لاین 843 نسبت به رقم خزر مشهودتر بود. به طور کلی نتایج آزمایش اول نشان داد که لاین 843 به عنوان یک رقم رقیب و رقم خزر به عنوان یک رقم ضعیف در رقابت با سوروف بود. در آزمایش دوم نتایج نشان داد در لاین 843 و رقم خزر با افزایش مقدار مصرفی علف کش بوتاکلر، عملکرد دانه، تعداد پنجه بارور در متر مربع و تعداد دانه پر در خوشه افزایش یافت در حالی که وزن هزار دانه تحت تاثیر مقدار مصرفی علف کش قرار نگرفت. همچنین در غلظت های مشابه علف کش بوتاکلر، میزان عملکرد دانه در رقم خزر همواره کمتر از میزان آن در لاین 843 بود. از طرف دیگر، با افزایش میزان مصرفی علف کش بوتاکلر، زیست توده سوروف در رقابت با لاین 843 و رقم خزر کاهش و در نتیجه میزان کارایی کنترل سوروف افزایش یافت، هر چند که کارایی کنترل سوروف در غلظت های مشابه علف کش بوتاکلر به غیر از مقدار 5 لیتر در هکتار در لاین 843 بیشتر از میزان آن در رقم خزر بود. نتایج آزمایش گلدانی نشان داد که لاین 843 نسبت به رقم خزر علاوه بر توانایی رقابتی بالاتر، از میزان تجمع نیتروژن، فسفر و پتاسیم بیشتری در کل اندام هوایی برخوردار بود. افزایش تعداد بوته های سوروف در گلدان تاثیر معنی داری بر میزان نیتروژن دانه در هر دو رقم نداشت اما درصد نیترژن دانه در در لاین 843 به طور معنی داری بیشتر از میزان آن در رقم خزر بود. میزان نیتروژن ساقه در لاین 843، برخلاف رقم خزر، با افزایش تعداد بوته سوروف در گلدان (کاهش نسبت برنج:سوروف) افزایش یافت. از طرف دیگر، میزان نیترژن برگ در لاین 843 در نسبتهای مختلف برنج: سوروف از لحاظ آماری اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشت، در حالیکه در رقم خزر با افزایش تعداد بوته های سوروف در گلدان، میزان نیتروژن برگ کاهش یافت. میزان فسفر دانه با افزایش تعداد بوته سوروف در لاین 843 افزایش یافت، در حالیکه در رقم خزر افزایش تعداد بوته های سوروف تا تعداد 4 بوته در گلدان موجب کاهش فسفر دانه شد و اما در نسبت 6:2 برنج: سوروف میزان فسفر دانه افزایش یافت. میزان فسفر ساقه در لاین 843 با افزایش تعداد بوته سوروف در گلدان در مجموع کاهش یافت، در حالی که در رقم خزر با افزایش تعداد بوته های سوروف میزان فسفر ساقه از لحاظ آماری تفاوت معنی دار نداشت. میزان فسفر برگ در هر دو رقم تحت تاثیر نسبت برنج: سوروف قرار نگرفت. میزان پتاسیم دانه و ساقه در لاین 843 تحت تاثیر نسبت های مختلف برنج: سوروف قرار نگرفت، در حالیکه در رقم خزر با افزایش تعداد بوته های سوروف (کاهش نسبت برنج: سوروف) میزان پتاسیم دانه و ساقه در مجموع کاهش یافت. درصد پتاسیم برگ در لاین 843 به طور معنی داری بیشتر از میزان آن برگ رقم خزر بود و تراکم های مختلف سوروف تاثیر معنی داری بر میزان درصد پتاسیم برگ در لاین 843 و رقم خزر نداشت.

در راستای شناخت برخی از پاسخ¬های اکوفیزیولوژیک گیاه گاوزبان (borago officinalis l. ) به تنش شوری در مراحل مختلف رشد، پنج آزمایش جداگانه به اجرا درآمد. این آزمایش¬ها در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار و4 تیمار شوری (سطوح مختلف شوری آب آبیاری شامل غیرشور, 5 , 10 و dsm-115) اجرا شد و عکس¬العمل گیاه به شوری بر اساس درصد جوانه¬زنی بذور، رشد گیاه، میزان فعالیت¬های آنزیم¬های آنتی¬اکسیدانت (کاتالاز، سوپراکسیددیسموتاز، پراکسیداز و پلی فنل-اکسیداز) و میزان اسمولیت¬ها (پرولین، کربوهیدرات¬ها و پروتئین¬های محلول)، میزان یون-ها(سدیم،کلر، پتاسیم،کلسیم و منیزیم)، میزان متابولیت¬های¬ثانویه (فنل کل، آلکالویید کل، تانن، موسیلاژ، شاخص تورم)، خاکستر کل و غیر محلول در اسید، میزان کلروفیل و فلوروسانس کلروفیل مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد اگرچه شوری روی رشد گاوزبان اثر معنی¬داری داشته ولی این گیاه تا سطح شوری dsm-1 15، بقا داشته¬است. این گیاه با بکارگیری مکانیزم¬های بیوشیمیایی/فیزیولوژی مختلفی با شوری مقابله کرده¬است ازجمله (1) سنتز مواد محلول سازگار، (2) افزایش فعالیت آنزیم¬های آنتی اکسیدانت، (3)کنترل جذب یون¬ها در ریشه و انتقال آن¬ها به اندام-های مختلف، (4) جذب یون سدیم و همگام با یون کلر در راستای کاهش سمیت آن¬ها. میزان یون-های سدیم و کلر گیاه با افزایش شوری محیط رشد افزایش یافت و در تیمار dsm-115، میزان 9/096 درصد از سدیم و 5/665 درصد از کلر در برگ گیاه تجمع یافت. شوری بر میزان متابولیت-های ثانویه گاوزبان تاثیر معنی¬داری داشت. اگرچه با افزایش شوری، میزان موسیلاژ و شاخص تورم کاهش یافت ولی میزان فنل کل، آلکالوئید کل و تانن افزایش یافت. بنابراین اگرگاوزبان در خاک¬های شور با ec تا dsm-115 در تناوب کشت قرار گیرد علاوه بر تولید اندام دارویی مورد استفاده، می-تواند به اصلاح این خاک¬ها از نظر +a و -cl کمک نماید.