در گویش کُردی جنوبی که از گویش¬های اصلی زبان کُردی و زبان معیار ادبی کُردها در طول تاریخ به شمار می¬آید، برخی داستان¬های غنایی منظوم و متأثر از خسرو و شیرین نظامی وجود دارد که تاکنون دربارة آن¬ها، پژوهش درخور توجهی انجام نگرفته است. پژوهشی تطبیقی میان خسرو و شیرین نظامی و این منظومه¬ها، به گسترش آفاق ادبیات غنایی ایران¬زمین و دریافت برخی شباهت¬ها و یگانگی اقوام ایرانی کمک شایانی خواهد کرد.در این تحقیق، منتقدانه کوشیده¬ایم به این سؤال کلی پاسخ دهیم که در مطالعة تطبیقی، نقد و تحلیل صورت و محتوای خسرو و شیرین نظامی گنجه¬ای با آثار غنایی گویش جنوبی زبان کُردی که متأثر از شیوة نظامی هستند، چه شباهت¬ها و تفاوت¬هایی (تقلید و نوآوری) وجود دارد؟ به این منظور، آثار غنایی منظوم گویش کُردی جنوبی(شیرین و فرهاد کندوله¬ای، شیرین و فرهاد پاوه¬ای و شیرین و خسرو خانای قبادی) با خسرو و شیرین نظامی، از حیث صورت و محتوا، با روش توصیفی- تحلیلی، بررسی و تطبیق گردید. نتایج این پژوهش نشان می¬دهد که می¬توان دو منظومة شیرین و فرهاد کندوله¬ای و شیرین و فرهاد پاوه¬ای را ضمن تأثیرپذیری از کار نظامی، به دلیل برخی نوآوری¬های ادبی و داستانی، روایتی واحد قلمداد کرد که با خسرو و شیرین نظامی، تفاوت¬های بسیار دارد. حال آن که اثر خانای قبادی را علی¬رغم پاره¬ای نوآوری¬ها، می¬توان نزدیک¬ترین اثر به کار نظامی و ترجمه¬ای موفق به زبان کُردی از خسرو و شیرین، به شمار آورد.