نام پژوهشگر: محمد محسن مروجی طبسی

تحلیل و نقد دیدگاه ابن تیمیه درباره تصوف
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ادیان و مذاهب - دانشکده مذاهب اسلامی 1393
  رضا جلیلی   محمد محسن مروجی طبسی

اگر ابن عربی به پدر عرفان اسلامی مشهور است، ابن تیمیه نیز به نقد و مجادله بی امان با وی و صوفیان خانقاهی و طریقتی معروف است. حیات علمی و اجتماعی و سیاسی او سرشار از تقابل ها و تضادها در برابر مخالفان است . وی در ابراز عقاید خود که بعضی از آنها بسیار جسورانه بوده ، از هیچ کس باکی نداشته است . ابن تیمیه برای مبارزه با تصوف متفلسف ـ به تعبیر وی ـ و صوفیان طریقتی بارها به مناظره و دادگاه و زندان رفته است. او از صوفیه نخستین، یا همان صوفیه اهل حدیث، به اجلال یاد می کند اما ابن عربی و پیروان او را بخاطر نظریه وحدت وجود تکفیر می نماید. در نظر وی، نظریه وحدت وجود همان حلول و اتحاد است، اعتقادی به ولایت عرفانی و ختم ولایت ندارد. فنا و کرامات برخی از صوفیان را از احوال شیطانی می داند و رد می کند.