نام پژوهشگر: غلام رضا خواجویی نژاد
ساره مشایخی غلام رضا خواجویی نژاد
با توجه به اینکه کمبود آب یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده تولید محصولات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد لزوم شناسایی ارقام مقاوم به خشکی و همچنین معیارهای مناسب برای انتخاب این گونه ارقام ضروری است. لذا به منظور بررسی عملکرد، اجزاء عملکرد ژنوتیپ های مختلف ارزن و تعیین متحمل ترین ژنوتیپ براساس شاخص های تحمل به خشکی تحت رژیم های مختلف آبیاری آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان، در بهار 1391 اجرا گردید. سطوح آبیاری براساس تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس a شامل سطح اول آبیاری، بدون تنش(50 میلی متر تبخیر ) و سطح دوم آبیاری، تنش(100 میلی متر تبخیر) به عنوان فاکتور اصلی و ژنوتیپ های مختلف ارزن معمولی و ارزن دم روباهی به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. تنش خشکی موجب کاهش همه صفات اندازه گیری شده به جز نشت یونی و قندهای احیا کننده گردید. مقایسه گروهی بین ژنوتیپ های مختلف ارزن بیانگر آن بود که ژنوتیپ های ارزن معمولی نسبت به ژنوتیپ های ارزن دم روباهی برتری داشتند. از بین شاخص های تحمل به خشکی چهار شاخص میانگین بهره وری(mp)، میانگین هندسی بهره وری(gmp)، شاخص تحمل تنش (sti) و شاخص عملکرد (yi) همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد در شرایط تنش و بدون تنش نشان دادند و به نظر می رسد شاخص های مناسبی برای شناسایی ژنوتیپ های ارزن متحمل به تنش خشکی باشند. در این آزمایش اکوتیپ گلباف پتانسیل عملکرد زیادتر و تحمل نسبی بیشتری نسبت به تنش خشکی نشان داد و می تواند به عنوان اکوتیپ امید بخش در معرفی ارقام جدید متحمل به خشکی به کار رود.