نام پژوهشگر: سیده فهیمه بنی هاشمی
سیده فهیمه بنی هاشمی جلال برزین
سرطانپروستات یکی ازسرطان هایمرگآور در مردان می باشد. از روش های درمانی متداول این سرطان، پرتو درمانیاست که سمیت-هایحادومزمن را موجبمی شود. جهتکاهش این عوارضجانبی، دوز اشعه ی پرتودرمانی باید محدود شود؛ ولی از طرف دیگر کاستن دوز پرتو موجب کاهش سرعت بهبود سرطان می گردد. یکی از راهکار های پیشنهادی، به کار گرفتن مواد محافظ پرتو نظیر فاموتیدین در فاصله ی میان پروستات و روده می باشد؛ که موجب حفاظت بافت های سالم اطراف غده ی پروستات در برابر اشعه می گردد. در اینپروژه، جهت درمان موضعی و رهایش کنترل شده داروی فاموتیدین،از سامانه ی دارورسانی تزریقیبر پایه ی رسوب پلیمر استفاده شده است. در این سامانه ها از پلیمر های غیر قابل حل در آب مانند plgaکه در یک حلال زیست سازگار و امتزاج پذیر با آب نظیر nmpحل می شوند، استفاده می گردد. در این سامانه ها پس از تزریق به محیط آبی و یا بدن، پدیده ی جدایش فازی رخ داده که باعث جامد و یا نیمه جامد شدن سامانه می شود. در پروژه ی حاضر پلیمر و حلال با نسبت 33 : 67 درصد وزنی به عنوان اجزای اصلی محلول پلیمری به کار گرفته شدند. محیط رهایش مناسب برای دارو بافر فسفات انتخاب شد. دستگاه uv، برای تعیین میزان داروی آزاد شده و دستگاه hplcجهت مشخص نمودن میزان حلال خارج شده از سامانه ها مورد استفاده قرار گرفتند.طول موج مشخصه برای دارو و حلال nmpبه ترتیب برابر 286 و 220 نانو متر بود. از دیگر آزمون های مورد استفاده در این پروژه می توان بهftir ، tlc، dsc، gpc، semاشاره نمود. در پروژه ی حاضر اثر عوامل مختلف بر نمودار رهایش دارو، میزان خروج حلال و مورفولوژی سامانه ها مورد بررسی قرار گرفت. به عنوان عامل نخست، میزان بار گذاری دارو در محدوده ی 15 تا 45 میلی گرم بارگذاری در هر سامانه مورد بررسی واقع شد. با توجه به میزان رهایش انفجاری اولیه ی پایین تر نسبت به سامانه ی حاویmg15 فاموتیدین و انحلال و ویسکوزیته ی مناسب تر نسبت به سامانه ی دارای mg45 دارو، فرمولاسیون حاوی mg30 فاموتیدین به عنوان سامانه ی کنترل در نظر گرفته شد و در آزمون های بعدی اثر سایر عوامل بر آن مورد بررسی قرار گرفت. از دیگر عوامل مورد بررسی، اثر افزودن نمک های بازی نظیر منیزیم هیدروکسید، سدیم هیدروژن کربنات و منیزیم هیدروکسید کربنات در درصد های مختلف 1%، 3% و 5% به سامانه ها بود. این افزودنی ها علاوه بر تحت تأثیر قرار دادن نمودارهای رهایش دارو و حلال، بر مورفولوژی سامانه ها نیز اثر چشمگیری گذاشته و به طور کلی- به جز در موارد 1% و 5% افزودنی منیزیم هیدروکسید- موجب افزایش تخلخل و اندازه ی حفرات در سامانه ها شده اند. در این پروژه اثر حلال های مختلف nmp، dmso، peg400و taنیز بر نمودار رهایش دارو و مورفولوژی سامانه ها بررسی شد که موجب تغییر در رهایش انفجاری اولیه ی دارو از سامانه ها به ترتیب peg400 dmso< nmp<ta< شده است.