شبکه های اقتضایی بی سیم به دلیل راه اندازی آسان ، کاهش هرینه ها و تسهیلی که در روند ارتباطات مهیا می سازند علاوه بر حوزه های کاربردی خاص خود، در سایر حوزه ها نیز مورد توجه قرار گرفته اند. اما نبود زیرساخت متمرکز، ساختار توزیع شده و طبیعت پویای شبکه های اقتضایی بی سیم، آن هارا با چالش های فراوانی از جمله در حوزه ی امنیت و مدیریت انرژی روبه رو ساخته است. از طرفی به دلیل کاربردهای خاص این شبکه ها در محیط های پرمخاطره مانند محیط های نظامی، عملیات های امداد و نجات و... عملکرد درست شبکه و اطمینان از امنیت آن حیاتی است. در راستای بهبود امنیت در رویکرد پیشگیرانه ارائه ی نمونه های امن پروتکل با بهره بردن از مکانیزم های رمزنگاری و در رویکرد درمانی سیستم های تشخیص نفوذ مطرح شده اند. در این پژوهش از بین پروتکل های مسیریابی، پروتکل aodv انتخاب شد و قابلیت های دو رویکرد پیشگیرانه و تشخیصی در ارتقاء عملکرد این پروتکل مورد بررسی قرار گرفت. به منظور ارائه ی طرحی برای ارتقاء قدرت تشخیص نفوذ، تشخیص نفود مبتنی بر معماری سلسله مراتبی برای اجرا بر روی شبکه اقتضایی سیار پیشنهاد شد. اجرای معماری پیشنهادی بهبود دقت تشخیص نفوذ نسبت به سایر معماری های تشخیصی را نتیجه داد. به دنبال فراهم شدن امکان تشخیص نفوذگر در معماری سلسله مراتبی پیشنهادی، الگویی نیز برای تشخیص گره نفوذگر پیشنهاد شد. در ادامه کاهش هزینه ها در اجرای معماری سلسله مراتبی تشخیص نفوذ اثبات می شود و با بهره بردن از امکاناتی که خوشه بندی پیشنهادی فراهم می کند، الگویی نیز به منظور بهینه سازی مصرف انرژی در شبکه های اقتضایی سیار ارائه می شود. به عنوان پیشنهاد نهایی در راستای بهره بردن از مزایای همزمان دو مکانیزم تشخیص و پیشگیری معماری پیشنهادی بر روی نمونه ی امنsaodv به اجرا درآمد که دست یابی به سطح بهتری از امنیت در اینحالت نیز محقق شد