نام پژوهشگر: مرجان خواجه افضلی
مرجان خواجه افضلی نفیسه فیاض بخش
پژوهش حاضر به معرفی و تبیین دیدگاه ها و نظرات دو دانشمند و متفکر بزرگ جهان اسلام یعنی ابن مسکویه و ملا احمد نراقی در مورد حداعتدال قو? شهویه که همان عفت است، می پردازد، و هدف از آن مطالعه روش ها و رویکرد های آنان و و ارائ? چهارچوبی منسجم از نظرات آن دو در این خصوص و بررسی نکات اشتراک و اختلاف آنها می باشد. مباحث اخلاقی از نگاه فلسفی از دیرباز در تفکرات اندیشمندان اسلامی خصوصاً ابن مسکویه مطرح بوده که تحت تاثیر تفکرات ارسطو بوده است و با الهام از اندیشه های اسلامی تلاش برای بازسازی آن نموده است از طرفی اشخاصی مانند ملا احمد نراقی تلاش کردند تا وجهه اسلامی و روایی مباحث اخلاقی را تقویت نمایند. و از آنجائیکه اولین قوه بعد از تولد در انسان شروع به فعالیت می نماید؛ قو? شهویه است. و نیازها و تمایلات این قوه با تکامل انسان بیشتر می شود لذا این دو حکیم در پی آن بودنند تا حد اعتدال و راه هایی را برای پیشگیری از افراط و تفریط در این قوه را بیان کنند و در پرورش آن برای رسیدن به کمال خود و حداعتدال آن که همان فضیلت عفت است تلاش ورزیدند. در این پژوهش به این نتیجه رسیدیم که آرای ابن مسکویه جنبه عقلی محض دارد که عقل را یگانه داور تعیین فضائل و رذائل اخلاقی می داند آرای ملا احمد نراقی بیشتر جنبه روایی و دینی داشته که عقل و شرع را در تعیین فضائل و رذائل اخلاقی مکمل یکدیگر می داند و تاثیر و تأثر عقل و شرع را در تعیین فضائل و رذائل اخلاقی امری اجتناب ناپذیر می داند. کلید واژگان: عفت، قوه شهویه، اخلاق، فضائل ، رذائل، فضیلت ، ملا احمد نراقی، ابن مسکویه