هیداتیدوزیس یکی از بیماریهای مهم مشترک انسان و دام است که از طرفی آسیب اقتصادی به صنعت دام می رساند و از طرفی در بسیاری از کشورها تهدیدی برای سلامت عمومی می باشد. اکینوکوکوس گرانولوزوس دارای 10 سویه g1-g10 می باشد. که هر سویه به میزبان واسط خاصی مربوط می شود. این سویه ها از نظر ریخت شناسی، همه گیر شناسی، درمان و کنترل با هم اختلاف دارند. برای شناسایی سویه ها اطلاعات قابل قبول تری در رابطه با شناسایی تنوع در سویه های اکینوکوکوس گرانولوزوس فراهم می کند. هدف اصلی مطالعه ی حاضر بررسی مورفولوژیکی و مولکولی کیست های های هیداتید بزهای کشتار شده در کشتارگاه بجنورد،تربت حیدریه و مشهد به منظور شناسایی سویه های اکینوکوکوس می باشد. در این مطالعه تعداد 30 نمونه ازاندامهای آلوده (کبد و ریه که بیشتر آن کبد بود) از کشتارگاه شهرهای مذکور به آزمایشگاه منتقل شدند. پس از استخراج مایع کیست های هیداتید، شاخص های مورفولوژیک قلاب های روستلوم پروتواسکولکس ها با استفاده از عدسی مدرج چشمی اندازه گیری شدند. نتایج بررسی شاخص های مورفولوژیکی قلاب های روستلوم پروتواسکولکس ها درشهر بجنورد شامل 2 نوع قلاب بود که میانگین اندازه قلابهای نوع 1، طول کلی قلاب بزرگ 4/1± 85/22میکرون ، طول تیغه ی قلاب بزرگ 2/2± 95/11میکرون ، طول کلی قلاب کوچک 6/0± 02/19میکرون ، طول تیغه قلاب کوچک6/0± 9/8میکرون و تعداد کلی قلاب 1/2±36 میکرون به دست آمد و میانگین قلابهای نوع 2 شامل: طول کلی قلاب بزرگ 2± 96/24 میکرون ، طول تیغه ی قلاب بزرگ 4/0± 43/13میکرون ، طول کلی قلاب کوچک 2± 93/20 میکرون، طول تیغه قلاب کوچک1/2± 9میکرون و تعداد کلی قلاب 9/0±6/38 میکرون به دست آمد . در تربت حیدریه یک نوع قلاب مشاهده شدکه میانگین طول کلی قلاب بزرگ 2± 5/22 میکرون ، طول تیغه ی قلاب بزرگ 4/0± 1/12میکرون ، طول کلی قلاب کوچک 2/1± 2/19میکرون، طول تیغه قلاب کوچک2± 7/8میکرون و تعداد کلی قلاب 1± 2/34 میکرون اندازه گیری شد. همچنین در شهرستان مشهد نیز فقط یک نوع قلاب مشاهده شد که طول میانگین کلی قلاب بزرگ 2± 2/22 میکرون ، طول تیغه ی قلاب بزرگ 5/0± 12میکرون ،طول کلی قلاب کوچک 5/1± 19میکرون ، طول تیغه قلاب کوچک5/0± 5/8میکرون و تعداد کلی قلاب 1± 4/33 میکرون بود. در بخش مولکولی این مطالعه بعد از استخراج dna با کیت mbst، واکنش pcr بر روی ژن its1 با دو پرایمر egr،egf صورت گرفت. سپس محصول pcr توسط آنزیم bsh1236i مورد هضم آنزیمی قرار گرفت. ازکل30 نمونه 24 نمونه سویه g1-3 تشخیص داده شد که بعد از تعیین توالی سویه g1 شد و همچنین 6 نمونه دیگر سویه 7g-g6 بود،که بعد از تعیین توالی سویه g7شد.