نام پژوهشگر: فاطمه دهدشتیان
فاطمه دهدشتیان شهرام جلیلیان
ارمنستان با سلسله جبال آرارات ، یکی از همسایگان با سابقه ایران محسوب می شود که در طول تاریخ باستانی ایران نقش اساسی در روابط ایران با غرب ایفا نموده است. پیوند های جغرافیایی، تاریخی و فرهنگی میان ایران و ناحیه ارمنستان پیشینه ای بس طولانی دارد که از سده ی اول میلادی تا اواخر عصر ساسانی به دلیل شرایط و موقعیت جغرافیایی خاص و منحصر به فرد خود و نیز وضعیت استراتژیک منطقه، توجه دو امپراتوری باستان (ایران و روم) را به این منطقه سوق داد.با سقوط دولت پارت ، مناسبات بین دولت ساسانی و ارمنستان تغییر کرد، چرا که هم نژادهای پارتی در ارمنستان به دشمنی با ساسانیان برخاستند و در این راستا به جانب روم و سپس بیزانس متمایل شدند و این امر نیز یکی از دلایل جنگ ایران و روم بر سر منطقه ارمنستان محسوب می شود. در پژوهش حاضر کوشش بر آنست که از طریق بررسی اوضاع وتحولات ایران و روم به ویژه در ارمنستان به بررسی ماهیت تقسیم ارمنستان بین ایران و روم پرداخته شود این بررسی حول یک چارچوب زمانی 430 ساله (224-654 م) می باشد. مسأله اصلی تحقیق عبارت است از اینکه ایران و روم چرا و چگونه به تقسیم سرزمین ارمنستان میان خود پرداختند؟ نوع بررسی روش پژوهش حاضر مبتنی بر روش (توصیفی تحلیلی ) می باشد.یافته های اصلی تحقیق عبارتند از اینکه پذیرش مسیحیت از طرف ارمنستان و تلاش های ساسانی برای مسلط شدن بر منطقه،عوامل تأثیرگذار بر جنگ های ایران و روم و زمینه های تقسیم ارمنستان بین ایران و روم می باشد.