چکیده اراضی ملی تمامی اراضی تحت مالکیت دولت را شامل می شود و اهمیت اراضی در توسعه ی شهری و ساماندهی مسائل پیرامون آن باعث شده است قانونگذار با تعیین متولی سازمانی و پیش بینی مقرراتی خاص بخش زیادی از اراضی داخل در محدوده شهری را ملی اعلام نماید. قانونگذار به منظور حراست از این اراضی تجاوز به این اراضی را در قالب های مختلف اعم از تصرف عدوانی و تخریب جرم انگاری نموده است. جرایم پیش بینی شده برای تجاوز به اراضی ملی دارای ویژگی های خاصی می باشد که پیشگیری از آنها جز با همکاری قوه قضائیه و قوه مجریه به نتیجه مطلوبی نمی انجامد. این پژوهش مشتمل بر سه فصل می باشد که ابتدائاً تبیین مفاهیم و پیشینه پژوهش و متعاقب آن در فصل نخست جلوه ها و عوامل تجاوز به اراضی ملی مورد بررسی قرار می گیرد، در همین فصل ارکان و عناصر جرایمی همچون تجاوز به اراضی ملی، تخریب اموال دولتی، تصرف عدوانی به تفصیل بررسی می گردد؛ در فصل دوم شیوه های رسیدگی به جرایم موصوف و مراجع ذیصلاح و راهکارهای پیشگیری از آنها مورد بررسی قرار می گیرد؛ فصل سوم به بررسی و تحلیل داده های میدانی گردآوری شده از محدوده شهر تهران اختصاص یافته است. بررسی های صورت گرفته نشان می دهد سیاست جنایی ایران درخصوص پدیده تجاوز به اراضی ملی به شیوه ای مناسب پیش بینی نگردیده است، بطوریکه علی رغم شیوع پدیده مزبور درخصوص مجازات و شرایط آن قواعد خاصی پیش بینی نگردیده است. لذا، مقررات موجود از بازدارندگی کافی برخوردار نمی باشد و با توجه به رشد شهر نشینی و افزایش قیمت زمین با افزایش پدیده تجاوز به اراضی ملی مواجه هستیم. عدم توجه و دقت کافی در تنظیم طرح های تفصیلی از جمله ی عوامل افزایش قیمت زمین می باشد که با افزایش پدیده مزبور ارتباط مستقیمی دارد.