نام پژوهشگر: ابراهیم زکی زاده
ابراهیم زکی زاده بهمن سلیمانی
با توجه به اتمام دوران استحصال آسان نفت، بررسی هرچه دقیق مخازن نفت از نظر خواص ژئوشیمیایی و ارزیابی فاکتورهای موثر بر این خواص حائز اهمیت بسیاری می باشند. . اهداف این مطالعه شامل بررسی تغییرات خواص ژئوشیمیایی و مقایسه نفت میادین اهواز و منصوری، ترکیب و تلفیق شدگی نفت با سنگ منشاء، عوامل موثر بر ترکیب آنها، و تعیین میزان بلوغ نفت در چاه های مختلف می باشد. در این مطالعه آزمایشات sara test و کروماتوگرافی طیف سنجی جرمی بر روی نمونه های بالا انجام شده است. نتایج بدست آمده از بررسی درصد برشهای نفتی، نشان دهنده درصد بالای برش اشباع در آنها می باشد که نشانگر نفتهای پارافینی می باشند. درصد بالای هیدروکربن های اشباع به آروماتیکی به احتمال زیاد به واسطه مسیر مهاجرت طولانی آنها و نیز می توانند نشان دهنده بلوغ نسبتاً بالا در آنها باشد. نفت های خام مورد مطالعه با داشتن مقادیر بالایی از نسبت ترپانهای سه حلقه ای c22/c21 و مقادیر پایین از نسبت c24/c23 ، و نسبت پائین ترپان های سه حلقه ای c26/c25 در برابر مقادیر بالای c31r/c30hopane برای نفت های خام مورد مطالعه، موید منشاءای کربناته ـ مارنی می باشد. نمودار نسبت c25/c26 در برابر نسبت c25/c24 tet. و موقعیت نمونه ها، محیط دریایی را برای تشکیل سنگ منشاء نفت مخزن بنگستان نشان می دهند. نمودار نسبت mpi-1 در برابر mpi-2 جهت بررسی بلوغ نفت های مورد مطالعه بلوغ بیشتری را برای نمونه های نفتی میدان اهواز نشان می دهد. نسبت استران c28/c29 در نمونه های نفت مخزن بنگستان میدان نفتی اهواز و منصوری 9/0 تا 1 بوده که مبین زمان زمین شناسی ابتدای کرتاسه درارتباط باشد.داده های بیومارکری نفت های مطالعه شده انطباق خوبی با سازند های کژدمی و گدوان نشان می دهند و احتمالا سنگ منشاء این نفت ها می باشند. افزایش بلوغ بیشتر نفت مخزن بنگستان به سمت بخش شرقی میدان اهواز بیانگر وجود جریان حرارتی بیشتر در این بخش از میدان است. این موضوع می تواند بوسیله سیستم شکستگی انتقال آسانتر حرارت تسهیل گردد. با توجه به نسبت هایc22/c21 ،c24/c23، c26/c25، c31r/c30، c35r/c34r و c29/c30 مرز جدایش ترکیبی نمونه نفت ها در مرکز (در محل چاه 220) میدان اهواز قرار دارد.