هدف از این تحقیق این بود که حافظه ی هشیار و ناهشیار و پردازش حسی را در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی، مولتیپل اسکلروزیس و آلزایمر مورد مقایسه قرار دهیم.روش تحقیق ماعلی- مقایسه ای بود.ابتدا سه گروه ازاین بیماران را به تعداد 45 نفر( 15 نفر برای هر گروه) که در مراکز بهزیستی استان گیلان توسط مراقبین رسمی و یا در خانواده ها توسط مراقبین غیر رسمی نگهداری می شوند با روش در دسترس انتخاب نمودیم. سپس به وسیله پرسشنامه های استاندارد موجود مورد بررسی و ارزیابی قرار دادیم. حافظه ی هشیار به وسیله پرسشنامه حافظه ی وکسلر و حافظه ی ناهشیار به وسیله ی کارت های رنگی استروپ(زمان وتعداد خطا) و پردازش حسی به وسیله ی پرسشنامه ی نیمرخ حسی بزرگسالان مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس داده های خام با روش manova و با استفاده از نرم افزارر spss مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین حافظه ی هشیار،حافظه ی ناهشیار و پردازش حسی وجود داشت.حافظه هشیار در گروه اسکیزوفرنی نسبت به دو گروه دیگر به طور معنی داری بهتر بود و گروه مولتیپل اسکلروزیس در رتبه دوم بود. حافظه ناهشیار در گروه اسکیزوفرنی نسبت به دو گروه دیگر به طور معنی داری بهتر بود. در پردازش حسی گروه آلزایمر نسبت به دو گروه دیگر به طور معنی داری بهتر عمل کرده است و گروه اسکیزوفرنی نسبت به دو گروه دیگر پایین تر بود.