پس از ظهور و حاکمیت طالبان در 1996 و ایجاد "امارت اسلامی"، شاهد تحولات مهم سیاسی، فرهنگی و... در افغانستان بوده‏ایم. عوامل و متغیرهای متعدد تاریخی، فرهنگی، سیاسی و... در روند حیات طالبان از 1994 تاکنون نقش ایفاء نموده‏اند که دو عامل اسلام گرایی و قومیت بیشترین تاثیر و نقش را داشته‏اند. در این تحقیق دو متغیر قومیت و اسلام گرایی در روندشکل گیری طالبان طی مقطع 1994 تا 2014 مورد بررسی قرار می‏گیرد. فرضیه تحقیق این است که در روند تکوین و تداوم حیات طالبان، عنصر قومیت به منظور استیلای قوم پشتون در افغانستان بکارگیری شده و عنصر اسلام گرایی نقش ثانوی در راستای احیای هویت و سلطه این قوم ایفاء نموده است. از ابتدای ایجاد کشور افغانستان در 1747 توسط احمدشاه ابدالی تاکنون اندیشه تفوق قوم پشتون برسایر اقوام، نقش اصلی را در فراز و فرود تاریخ این کشور ایفاء نموده است. این قوم با اقداماتی از جمله حذف سایر اقوام از قدرت سیاسی، تغییر ترکیب جمعیتی مناطق مختلف و کوچ اجباری اقوام غیر پشتون، جعل تاریخ، ایجاد جنگ‏های داخلی و... توانسته است نقش محوری دراستیلای این قوم بر تحولات افغانستان داشته باشد. باتوجه به بررسی‏های به عمل آمده عامل قومیت بیشترین تاثیر را برجنبش طالبان داشته است. حکومت طالبان در واقع نمادی از استیلای قوم پشتون در تاریخ معاصر این کشور و بخشی از استراتژی قوم پشتون برای احیای هویت، سلطه و تداوم حاکمیت خویش در افغانستان است.