نام پژوهشگر: سونا شرقی
سونا شرقی حسین اسدی
با توجه به نبود اندازه گیری کافی در زمینه فرسایش، این تحقیق با هدف اندازه-گیری فرسایش خاک در دو منطقه داری پوشش جنگلی و جنگل تراشی شده در پارک جنگلی سروان رشت انجام گرفت. به این منظور تعداد چهار کرت، یکی در دامنه رو به جنوب در پوشش جنگلی، دومی در شانه شیب و سومی در پای شیب همان دامنه در منطقه جنگل تراشی شده و کرت چهارم نیز در شانه شیب دامنه شمالی منطقه بدون پوشش جنگلی احداث شد. از خاک اطراف هر کرت نمونه های مرکب برداشته شد و ویژگی های فیزیکی و شیمیایی آنها با روش های مرسوم آزمایشگاهی تعیین گردید. در انتهای هر کرت لوله و مخزن جمع آوری رسوب مستقر و پس از هر بارندگی رواناب و رسوب حاصله اندازه گیری شد. ارتفاع باران در هر کرت نیز با قرار دادن باران سنج در کنار کرت ثبت گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که در نتیجه عملیات جنگل تراشی و ریشه کنی درختان و به تبع آن فرسایش لایه سطحی خاک، بافت خاک در موقعیت های بالای شیب نسبت به منطقه جنگلی سنگین تر شده و میزان رس افزایش (p<0.05) یافته است. همچنین جنگل تراشی موجب کاهش حدود 59 درصدی ماده آلی، کاهش حدود 20 درصدی میانگین وزنی قطر خاکدانه-ها (mwd) و افزایش ph (p<0.01) شده است. طی 17 بارندگی ثبت شده، گیرش گیاهی جنگل حدود 36 درصد بارندگی برآورد شد و به دنبال آن ارتفاع و ضریب رواناب در سه کرت جنگل تراشی شده نسبت به کرت جنگل، افزایشی 5/7 تا 16 برابری داشته است. متوسط تلفات خاک نیز در کرت جنگلی به طور متوسط حدود 88 درصد کم تر از کرت های جنگل تراشی شده بود.