چکیده در هر نظام تعلیم و تربیت، میزان پیشرفت تحصیلی دانشجویان یکی از شاخصهای موفقیت در فعالیتهای علمی است. پژوهشها نشان داده اند؛ عوامل گوناگون فردی و اجتماعی پیشرفت تحصیلی را تحت تأثیر قرار می دهند؛ که در پژوهش حاضر به بررسی عوامل فردی مرتبط با پیشرفت تحصیلی پرداخته شده است، و پژوهشگر علل احتمالی وضعیت مطلوب و نامطلوب تحصیلی دانشجویان از جمله سبکهای تفکّر و انگیزش پیشرفت را بررسی کرده است. روش تحقیق علّی- مقایسه ای است، که این مطالعه با هدف مقایسه سبکهای تفکر و انگیزش پیشرفت در بین دانشجویان با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین دانشکده های علوم انسانی و ادبیات و زبانهای خارجه دانشگاه کاشان در سال تحصیلی 93-92 صورت گرفت. نمونه پژوهش در گروه معدل بالا 82 دانشجو که با روش نمونه گیری تصادفی ساده از کلیه رشته ها و در گروه معدل پایین 37 نفر(کلیه دانشجویان معدل پایین به علت محدودیت جامعه آماری) از کلیه رشته ها انتخاب شدند. دو ابزاری که در پژوهش حاضر به کار گرفته شد: پرسشنامه استرنبرگ- واگنر برای اندازه گیری سبکهای تفکر و پرسشنامه هرمنس برای اندازه گیری انگیزش پیشرفت مورد استفاده قرار گرفت. در قسمت تحلیل داده های پژوهش در بخش آمار توصیفی، از شاخصهای فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد و در بخش آمار استنباطی از آزمون تحلیل واریانس یکطرفه به منظور مقایسه دو گروه استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین دانشجویان با عملکرد تحصیلی بالا و پایین در هر سه کارکرد سبک تفکر اجرایی، قانونگذار و قضایی تفاوت معنادار وجود دارد، و دانشجویان با عملکرد تحصیلی بالا از میانگین بالاتری در هر سه سبک برخوردار بودند. همچنین بین دانشجویان معدل بالا و پایین در انگیزش پیشرفت تفاوت معناداری وجود داشت و دانشجویان معدل بالا از میانگین بالاتری در انگیزش پیشرفت برخوردار بودند. نیز، در این پژوهش بین دانشجویان دختر و پسر در سبکهای تفکر اجرایی، قانونی و قضایی تفاوت معناداری مشاهده نشد؛ به علاوه مقایسه دختران و پسران در انگیزش پیشرفت نشان داد که بین دو گروه تفاوت معناداری وجود ندارد. یافته ها اشاره دارد که توجه به تفاوتهای فردی یادگیرندگان در آموزش و یادگیری قابل اهمیت است، و انعطاف پذیری در سبکهای تفکّر توسط معلمان و دانش آموزان می تواند رسیدن به اهداف یادگیری را تسهیل نماید. واژه های کلیدی: سبکهای تفکّر، انگیزش پیشرفت، پیشرفت تحصیلی، افت تحصیلی، خود حکومتی ذهنی