چکیده مقایسه توانایی خودنظم بخشی، ویژگی های شخصیتی و کارکرد خانواده دانش آموزان دختر تیزهوش و عادی شعله شکوری نوجوانان سرمایه های آینده جامعه هستند. مدارس ویژه پرورش استعدادهای درخشان دارای محیط نسبتاً متفاوت با مدارس عادی می باشند تفاوت دو محیط آموزشی می تواند موجب تقویت با ایجاد ویژگی های شخصیتی متفاوت در دو گروه دانش-آموزان این مدارس شود. پژوهش حاضر برای بررسی تفاوت های اجتماعی موجود در خود نظم بخشی، ویژگی های شخصیتی و عملکرد خانواده دانش آموزان تیزهوش، دبیرستانی و هنرستانی طراحی و اجرا گردید. روش پژوهش از نوع علی مقایسه ای بوده ونمونه گیری بصورت خوشه ای چند مرحله ای انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان دختر مقطع متوسطه ناحیه یک آموزش و پرورش رشت در سال تحصیلی 93- 94بود، که به تعداد 6990 نفر بودند. نمونه آماری شامل 180نفر از دانش آموزان دختر تیزهوش و عادی در سطح متوسطه بود. در این پژوهش از پرسشنامه خودتنظیمی بوفارد و همکاران (1995)، پنج عاملی شخصیت (کاستا و مک کری، 1985) و پرسشنامه عملکرد خانواده (اپشتاین، بالدوین و بیشاب، 1983) برای جمع آوری داده ها استفاده شد. به طور کلی نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین سه گروه دانش آموزان تیزهوش، دبیرستانی و هنرستانی در خود نظم بخشی (05/0>p)، ویژگی های شخصیت (05/0>p).، و کارکرد خانواده (05/0>p)، وجود دارد. با توجه به نتایج پژوهش به نظر می رسد که دانش آموزان دبیرستان-های تیزهوشان از نظر برخی از ابعاد خودنظم بخشی، ویژگی های شخصیتی و نیز عملکرد خانواده با دانش آموزان عادی متفاوت هستند. شرایط مطلوب محیط آموزشی و نوع برخورد خانواده می تواند در این تفاوت ها نقش داشته باشد.