نام پژوهشگر: صادق شیخلو

ارزیابی تطبیقی روایات معصومان(ع) و اقوال لغویان در مفردات سوره کهف و اسراء
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات 1394
  صادق شیخلو   غلامحسین اعرابی

چکیده یکی از شیوه های دست یابی به معنی و تفسیر صحیح قرآن تدبر در کتاب الهی به همراه مراجعه به عترت پیامبر اکرم (ص) است. در این راستا دانش مفردات قرآن از این جهت اهمیت دارد که محقّق به معانی واژه های قرآنی در زمان نزدیک نزول قرآن و سیر تطوّر معنایی آن ها در طول زمان دست یافته و فهم مراد الهی را برای او میسّر می سازد. از دیگر سو ائمه ی معصوم (ع) با راهنمایی های خود و با در نظر گرفتن نیاز جامعه راه را آسان نموده اند و پیروی از کلام ایشان در دانش مفردات دست یازیدن به ریسمان محکم الهی است؛ بنابراین بر هر پژوهشگری در عرصه ی مفردات قرآنی لازم است به دو منبع اقوال لغویان و کلام معصومین (ع) توجّه داشته باشد. در این تحقیق با مراجعه به کتب تفسیر روایی، روایات معصومین (ع) در مورد مفردات سور کهف و اسرا استخراج شده، سپس با مراجعه به اقوال لغویان به بررسی تطبیقی میان روایات معصومین (ع) و گفته های اهل لغت در مفردات این سوره پرداخته شده است. در ذکر معنای مفردات ازنظر اهل لغت به اصل معنای واژه ها نظر داشته، البته در کتب لغت علاوه بر معنای اصلی واژه به معانی مجازی لغت نیز اشاره شده است. امّا آنچه از گفته های اهل لغت با کلام معصوم (ع) مورد تطبیق و مقایسه قرارگرفته است، معانی عرفی مفردات است. شیوه ی ائمه (ع) در توضیح مفردات قرآنی گاه ایضاح لفظ بوده وگاه بیان مصداق و بیان لایه های معنایی و گاهی به بیان مصداق باطنی و بیان وجه تسمیه ی لغت اشاره داشته اند. کلمات کلیدی: قرآن، مفردات، روایات معصومین (ع)، اقوال لغویان.