در میان مراحل تصفیه روغن‏ها، فرایند رنگبری روغن، از مهم‏ترین بخش‏هاست که رنگبری با جذب سطحی، رایج‏ترین روش بوده و خاک رس، پرکاربردترین جاذب مورد استفاده در این مرحله می‏باشد. از طرفی، دفع رس رنگبر ب‏عنوان پسماند کارخانه‏ های تولیدکننده روغن، مشکلات زیاد زیست محیطی و اقتصادی را برای این کارخانه ‏ها به همراه دارد. بنابراین، با بازیافت پسماندهای واحدهای تصفیه دوم روغن‏موتور مستعمل، علاوه‏ بر بازگرداندن میزان قابل‏ توجهی خاک رس به چرخه صنعت، صرفه جویی در مصرف آن و کاهش هزینه ‏های مربوط به خریداری رس جدید، بر روی مقدار زیادی روغن موجود در آن نیز جداسازی صورت گرفته و حجم زیادی پسماند خطرناک با قابلیت اشتعال خود به خودی نیز احیا خواهد شد. هدف تحقیق پیش رو، بررسی آزمایشگاهی پاک‏سازی خاک رس رنگبر استفاده شده در تصفیه روغن‏موتور، به روش استخراج با حلال بوده ‏است. در این تحقیق، با استفاده از حلال متیل اتیل کتون (mek)، به بررسی تأثیر عوامل احتمالی بر بازدهی این فرایند، از جمله scr (نسبت حلال به خاک رس)، مدت ‏زمان استخراج، دانه بندی و سرعت چرخش همزن مغناطیسی(درجه اختلاط) بر روی میزان روغن‏موتور استخراج ‏شده پرداخته شده‏ است. در بررسی‏های صورت‏گرفته، مهم‏ترین عامل تأثیرگذار در به دست آمدن بازده مناسب، میزانscr بوده و در بررسی اثر دانه بندی بر راندمان، بیشترین بازده خروجی مربوط به نمونه دانه ‏بندی نشده است. در نهایت با در نظر گرفتن دو عامل تأثیرگذار scr با دامنه 9.52-2.48 میلی‏لیتر بر گرم و مدت زمان فرایند با محدوده 40-5 دقیقه، به روش رویه پاسخ (rsm)، دست به طراحی آزمایش زده و با استفاده از نرم افزار minitab، مدل کلی این آزمایش‏ها، صحت و دقت مدل ارائه شده، مورد بررسی قرار گرفته اند. در بهترین بازده به دست آمده، در بالاترین میزان scr و مدت زمان 22.5 دقیقه، %88.60 از روغن موجود در خاک استخراج شده‏ و دقت مدل خروجی، بالای %96 برآورد شده است.