چکیده : این پژوهش، کاربرد چهار نوع از نقشه های مفهومی را در مقایسه با روش رایج تدریس ( سخنرانی وپرسش و پاسخ ) ، در بهبود کیفیت اجرای برنامه درسی پیام های آسمان ( دینی ) دوره راهنمایی تحصیلی ، بررسی می نماید . پژوهش به شیوه شبه آزمایشی بوده که به صورت انتساب تصادفی انتخاب و در پنج گروه جای گرفتند .( گروه اول : نقشه های مفهومی ساده گروه دوم : نقشه های مفهومی نیمه ساخت یافته گروه سوم : نقشه های مفهومی علی نیمه ساخت یافته گروه چهارم : نقشه های علی ساخت نیافته و گروه پنجم: گروه کنترل) .ابتدا پیش آزمون و آزمون انگیزش پیشرفت تحصیلی ( هارتر ) اجرا شده و به دنبال آن دانش آموزان گروه ها ( هر 5 گروه ) توسط خود پژوهشگر به مدت 6 جلسه 80 دقیقه ای تحت آموزش با توجه به نقشه ی مفهومی و روش تدریس رایج با محتوای آموزشی یکسان قرار گرفتند. بعد از آموزش ها پس آزمون انجام گرفت. برای جمع آوری داده ها از یک آزمون پیشرفت تحصیلی محقق ساخته استفاده شد. نتایج با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس و کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. بر اساس نتایج آزمون تجزیه و تحلیل یکطرفه واریانس می توان گفت که بین میزان یادگیری دانش آموزان پنج گروه تفاوت معنادار وجود دارد( f=8.774, sig=.000) و یکی از گروهها بطور معناداری از سایر گروهها متفاوت است. همچنین نتایج آزمون شفه بیانگر این نکته است که میانگین یادگیری گروه یک (نقشه های مفهومی ساده) بطور معناداری از دیگر روشها بیشتر است. نتایج تجزیه و تحلیل کوواریانس نشان می دهد که نحوه ی بکارگیری نقشه های مفهومی بر میانگین نمرات دانش آموزان گروههای پنج گانه معنادار می باشد( f=10.049, sig=.000) . همچنین مجذور اتای محاسبه شده نشان می دهد که 34% از تغییرات نتایج پس آزمون با استفاده از روش آموزشی قابل تفسیر می باشد. نتایج آماری نشان می دهد که در فاکتور انگیزش پیشرفت بین دانش آموزان گروههای آزمایشی تفاوت معناداری وجود نداشته است.