نام پژوهشگر: حاند عبدالهی سفیدان

طریقت رفاعیه در مصر(تاریخچه، عقاید، آداب و رسوم)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ادیان و مذاهب - دانشکده مذاهب اسلامی 1393
  حاند عبدالهی سفیدان   سیدابوالحسن نواب

طریقت رفاعیه، یکی از قدیم ترین سلسله های تصوف است که در عراق شکل گرفته است. سید احمد رفاعی(512-578 ه.ق) موسس این طریقت، صوفی و فقیهی بود که در جنوب عراق می زیست. وی تمام عمر خود را در زادگاهش بطائح گذراند. پیروان و شاگردان وی طریقت وی را در جهان اسلام گسترش دادند؛ تا جایی که طریقت رفاعیه تا قرن 8 و 9 هجری، گسترده ترین سلسله ی تصوف جهان اسلام بود که تا مصر، فلسطین، سوریه، ایران، هند، آناتولی و حتی خاور دور گسترش یافته بود. این طریقت به دست فرستاده ی سید احمد رفاعی، ابوالفتح واسطی(م 580 ه.ق) وارد مصر شده و در طول سال ها گسترش یافت و در حال حاضر از مهم ترین طریقت های صوفیه ی مصر است. در طریقت رفاعیه، معیار اصلی سنجش حق و باطل قرآن و سنت نبوی است. پیروان این طریقت در هر مرحله از سلوک، باید عامل به شریعت باشند و تخطی از شریعت در هیچ شرایطی پذیرفته شده نیست. تعبد به شریعت در این طریقت تا جایی مهم است که عقایدی مانند وحدت وجود و شطحیات عرفا که ممکن است در تعارض با ظاهر شریعت باشند، مردود هستند. رفاعیه و مذهب تشیع، ازلحاظ اعتقادی، قرابت های بسیاری با یکدیگر دارند که مهم ترین آنها محبت اهل بیت(علیهم السلام)، اندیشه ی ولایت و اعتقاد به مهدویت است. شیخ فعلی رفاعیه در مصر شیخ طارق یاسین الرفاعی است که از سال 2008 میلادی شیخ طریقت رفاعیه شد. وی که در عرصه های سیاسی-اجتماعی فعال است، بعد از سقوط دولت حسنی مبارک به خلاف دیگر مشایخ تصوف مصر، از محمدمرسی حمایت کرد؛ اما بعدها به منتقدین وی پیوست و در حال حاضر از طرفداران ژنرال سیسی است. طارق الرفاعی ازلحاظ دیپلماتیک خواستار ارتباط بیشتر مصر با ایران است.