چکیده بررسی دستور زبان به عنوان یکی از شاخه‏های زبان‏شناسی عمومی، اهمیت فراوانی دارد. در این میان، شبه جمله به عنوان یکی از اقسام هفت‏گانه‏ی واژگان، از مغفول‏ترین مباحث دستور زبانی است. شبه جمله، چنان‏که از نامش برمی‏آید، کلمه یا گروهی از کلمات است که فعل ندارد و در ظاهر جمله نیست، اما معنای جمله می‏دهد و انواع و اقسام مختلفی دارد. در فصل نخست، علاوه بر مباحث مقدماتی، به کلیاتی چون زبان، اقسام زبان فارسی، علم زبان‏شناسی و شاخه‏های مختلف آن، دستور زبان، تفاوت شبه جمله و صوت، و نظرات مختلف در باب اقسام شبه جمله پرداخته شده است. در فصل‏های بعد، هر یک از این اقسام به صورت تفصیلی‏تر مورد بررسی واقع شده و در هر یک، از سه نثر مهم ادبیات فارسی یعنی گلستان، تاریخ بیهقی و قابوس‏نامه و ... شواهدی ذکر شده است. در فصل دوم، انواع شبه جمله به لحاظ معنا بررسی شده و این نتیجه حاصل آمده در سه متن مذکور، پربسامدترین نوع، «امید و آرزو» است. در فصل سوم، شبه جمله به لحاظ ساختمان به دو گروه بسیط و غیربسیط و قسم دوم، خود، به انواع دیگری تقسیم و هم چنین از نظر لغت نیز بررسی شده است. در فصل چهارم به بررسی شبه جمله ها از نظر مختص، مشترک و هم چنین مشترک با اسم، قید و صفت پرداخته شده است؛علاوه بر این در این فصل به بیان شبه جمله هابه لحاظ نوع کاربرد(نقش پذیری)واینکه شبه جمله یا جانشین جمله، یا جمله ی مستقل است یا در جواب شرط به کار می‏رود و یا در نقش قید و مسند ظاهر می‏شود، مورد بحث قرار گرفته اند.