نام پژوهشگر: معصومه ظهرابی
معصومه ظهرابی مهدی موسوی
گزینش پذیری هر حسگر شیمیایی به وضوح یکی از مهمترین خصوصیات آن است که با ضریب گزینش پذیری (ka,b) نشان داده می شود. محاسبات تئوری، یک ابزار قدرتمند برای فهم مکانیسم دریافت گزینشی و انتقال یون های فلزی توسط یونوفور می باشد. تحقیق حاضر با هدف پیش بینی قدرت استخراج گزینشی چند نوع یونوفور برای یون های فلزی متفاوت، بررسی چگونگی استفاده از ویژگی های فلز برای پیش بینی برهم کنش گزینشی، انتقال و جداسازی از سایر یون های فلزی و در نهایت مقایسه کارایی دو یا سه حسگر با یونوفور های متفاوت برای شناسایی یون های مشابه، با یکدیگر انجام گرفت. درکار اول گزینش پذیری و قدرت استخراج 1و1- دی متیل سیلا-17-کراون-6 (dms17c6) و 18-کراون-6 (18c6) برای تعدادی یون قلیایی مورد ارزیابی قرار گرفته است. در هر دو یونوفور ترتیب گزینش پذیری به صورت k+> na+> li+ است و نتیجه گرفته شد که آن ها k+ را به صورت گزینشی تر استخراج می کنند. یونوفور dms17c6 نسبت به k+گزینش پذیرتر از یونوفور 18c6عمل می کند. در کار دوم قدرت استخراج تترا متیل تیورام مونو سولفاید(tmtms)، تترا متیل تیورام دی سولفاید (tmtds) و تترا اتیل تیورام دی سولفاید (tetds) برای فلزات واسطه و سنگین مورد بررسی قرار گرفت. ترتیب گزینش پذیری بین کاتیون های مورد بررسی و یونوفورها به صورت ag+>hg2+>zn2+>cu2+>ni2+ است. همچنین ترتیب گزینش پذیری یونوفورها نسبت به کاتیون ag+ به صورت tetds >tmtds>tmtms است. در کار سوم کمپلکس شدن و قدرت استخراج هگزا-تیا-18-کراون-6 (ht18c6) با کاتیون های بسیار متنوعی شامل یون های فلزات قلیایی، واسطه و سنگین بررسی شد. ترتیب گزینش پذیری بین کاتیون های مورد بررسی و یونوفور به صورت ag+>tl+>k+>na+>pb2+>cd2+>hg2+ است. بنابراین نتایج به دست آمده به وضوح نشان دادند که ht18c6 به عنوان یک یونوفور بسیار گزینش پذیر برای یون نقره عمل می کند. نتایج به دست آمده در این تحقیق در توافق خوبی با داده های تجربی هستند و بیانگر این واقعیت اند که روش محاسباتی به کار گرفته شده ابزار قدرتمندی برای طراحی و انتخاب یک یونوفور مناسب برای کاتیون های خاص و همچنین پیش بینی گزینش پذیری یک یونوفور خاص نسبت به یون های متفاوت و زمینه های مرتبط دیگر می باشد. بنابراین، در صورت به کار گیری این روش محاسباتی قبل از انجام کارهای تجربی، تعداد آزمایشات و هزینه تحقیقات را می توان به طور قابل توجهی کاهش داد.