نام پژوهشگر: محمّد دشتی

بررسی و تحلیل چگونگی ارائه مفاهیم و مبانی دینی در کتاب های شعر کودکان گروه های سنی «الف»، «ب» و «ج» از انقلاب اسلامی تا 1389
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سلمان فارسی کازرون - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  مریم حاجیپور   زیبا قلاوندی

کودکان از نظر تفکّر مذهبی در سنین مختلف، دوره¬های گوناگونی دارند و در هر مرحله از رشد نوع نگرش و تفکّر آن¬ها نسبت به مفاهیم دینی متفاوت است. از این منظر نیازمند به شیوه¬های متعدّدی برای انتقال مفاهیم دینی می¬باشند. ادبیات یکی از راه¬های مؤثر برای بیان مفاهیم دینی است، زیرا گذشته از اینکه در روحیه، اخلاق و اوضاع زندگی بشر تأثیر بسزایی دارد، از آغاز شکل¬گیری خود، با باورهای مذهبی عجین بوده است. شعر که بیش از هر نوع ادبی، اهداف تربیتی، روان-شناسی و...را در خود منعکس می¬سازد و نیز به دلیل آهنگین بودن و دیگر ویژگی¬ها، مورد توجّه کودکان است؛ پاسخ¬گوی مناسبی برای نیازهای کودکان می¬باشد. با در نظر گرفتن نیاز کودکان در سنین مختلف به مفاهیم دینی و با توجّه به نوع نگرش آنان در هر سنّی، ضروری به نظر می¬رسد که والدین، شاعران و نویسندگان در انتخاب مطالب متناسب با سنّ کودک، دقّت لازم به خرج دهند. از این رو چگونگی ارائه¬ی مفاهیم دینی موجود در شعر کودکان گروه¬های سنّی«الف»، «ب» و «ج» از انقلاب اسلامی تا 1389، موضوعی است که مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است، تا از سویی به نقاط ضعف و قوّت آثار با توجّه به ویژگی¬های سنّی کودک در سه گروه یاد شده پی برده شود و از طرفی دیگر با در نظر گرفتن تمایلات شاعران روشن شود که ادبیات معاصر کودکان به کدامین سمت و سو کشیده می¬شود و با کدامین هدف، روند رو به رشد خود را طی می¬کند. جامعه¬ی آماری این پژوهش از میان کتاب¬های کودک چاپ کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان انتخاب شد. تمامی کتاب¬هایی که بعد از انقلاب به چاپ رسیده بود، با تلاش فراوان تهیه شد و مورد مطالعه قرار گرفت و در نهایت این پژوهش در پنج فصل تدوین شد که نتایج مطالعات در فصل چهارم و پنجم منعکس شده است. فصل اوّل به کلّیات و فصل دوم به تاریخچه¬ و مبانی ادبیات کودک می¬پردازد. فصل سوم ادبیات دینی کودکان را مورد بررسی قرار می¬دهد و اندیشه-های کودکان را در مورد مفاهیم دینی بیان می¬نماید. در فصل چهارم با ذکر نمونه¬هایی از اشعار جامعه¬ی پژوهش، به بررسی مفاهیم دینی مورد توجّه شاعران پرداخته می¬شود و در نهایت در فصل پنجم، با ارائه¬ی نمودار و جدول به تحلیل و نتیجه¬گیری کیفی و کمّی مفاهیم دینی موجود در اشعار کودکان پرداخته می¬شود.