به منظور تعیین طرفیت بافری و شاخص ارزش بافری برخی از ترکیبات شیمیایی و اثر آن بر ارزش اسیدزایی جیره های حاوی مقادیر علف یونجه خشک آزمایشی در 5 مرحله انجام شد . در مرحله اول ظرفیت و شاخص ارزش بافری ترکیبات مختلف بافری تعیین شد . این آزمایش بر اساس فاکتوریل 4 ×4 و در قالب طرح کاملا تصادفی صورت گرفت . مقادیر مختلف 05/0 ، 1/0 ، 2/0 ، 3/0 گرم در 100 میلی لیتر محلول با ph های اولیه 8/6 ، 4/6 ، 8/5 و 4/5 بیکربنات سدیم ، اکسید منیزیم ، کربنات منیزیم ، کربنات سدیم ، کربنات کلسیم و بنتونیت سدیم برای تعیین ظرفیت و شاخص ارزش بافری استفاده شد . بالاترین ظرفیت و شاخص ارزش بافری را بیکربنات سدیم ( به ترتیب 116/122، 009/118) و پایین ترین ظرفیت و شاخص ارزش بافری را کربنات کلسیم ( به ترتیب 568/91 ، 254 /115) داشت . در مرحله دوم آزمایش ظرفیت بافری و ph 5/1 گرم در 100 میلی لیتر با ph اولیه 8/5 برای 8 مخلوط بافری با نسبت های متفاوت از هر یک از بافرهای بیکربنات سدیم ، اکسیدمنیزیم ، کربنات منیزیم ، کربنات سدیم ، کربنات کلسیم و بنتونیت سدیم مورد مطالعه قرار گرفت . ph و ظرفیت بافری به طور معنی داری تحت تأثیر مخلوط های بافری قرار گرفت . مخلوط بافری که دارای بیشترین مقدار بیکربنات سدیم بود بالاترین ph و ظرفیت بافری را داشت ( به ترتیب 2/10 ، 15/629) . در مرحله سوم از آزمایش از 5 مخلوط بافری مختلف استفاد ه شد مقدار 1/0 و 2/0 گرم در 100 میلی لیتر با ph اولیه 8/5 به ترتیب از مخلوط های بافری b (0.6750 بیکربنات سدیم، 005/0اکسید منیزیم ، 010/0 کربنات منیزیم ،003/0 کربنات کلسیم ، 010/0کربنات سدیم و 003/0 بنتونیت سدیم) ،d (058/0بیکربنات سدیم ، 009/0اکسید منیزیم ، 012/0 کربنات منیزیم ، 004/0 کربنات کلسیم ، 011/0کربنات سدیم و 004/ 0بنتونیت سدیم) ، e (044/0بیکربنات سدیم ،011/0اکسید منیزیم ، 016/0کربنات منیزیم،006/0کربنات کلسیم ، 017/0کربنات سدیم و 006/0بنتونیت سدیم )، g(077/0بیکربنات سدیم ، 004/0اکسید منیزیم ، 003/0کربنات منیزیم،003/0کربنات کلسیم ، 003/0کربنات سدیم و 010/0بنتونیت سدیم) ، h (079/0بیکربنات سدیم ، 006/0اکسید منیزیم ، 061/0کربنات منیزیم،004/0کربنات کلسیم ، 004/0کربنات سدیم و 004/0بنتونیت سدیم) استفاده شد . ph و ظرفیت بافری به طور معنی داری تحت تأثیر نوع مخلوط بافری قرار گرفتند . مخلوط بافری g بالاترین ph و ظرفیت بافری (به ترتیب 775/9 و 5/581) را داشت در حالی که مخلوط بافری h پایین ترین ph و ظرفیت بافری ( به ترتیب 385/9 و 519) را به خود اختصاص داد . در مرحله چهارم از 5 مخلوط بافری b ، d ، e ، g ، h به مقدار 1/0 و 2/0 گرم در 100میلی لیتر با ph اولیه 8/5 استفاده شد و ارزش اسیدزایی آنها تعیین گردید . نتایج نشان داد ارزش اسیدزایی و ph به طور معنی داری تحت تآثیر مخلوط بافری و مقدار آن قرار گرفتند . مخلوط بافری g پایین ترین ارزش اسیدزایی و بالاترین ph ( به ترتیب 085/9و 775/9) را داشت و مخلوط بافری h بیشترین ارزش اسیدزایی و پایین ترین ph ( به ترتیب 72/9 و 385/9) را داشت . در مرحله پنجم تأثیر مخلوط های بافری بر ارزش اسیدزایی جیره های حاوی مقادیر متفاوت علف یونجه خشک بررسی شد . در این مرحله کشت 24 ساعته انجام گرفت . تیمارهای آزمایشی شامل الف ) جیره شاهد + 10% علف یونجه خشک ، ب) جیره شاهد + 20% علف یونجه خشک ، جیره شاهد + 40% یونجه خشک و د ) جیره شاهد با یا بدون مخلوط های بافری b ، d ، g با مقادیر مختلف 003/0 ، 005/0 و 007/0 میلی گرم در یک گرم ماده خشک بودند . ارزش اسیدزایی ، ph و ناپدید شدن ماده خشک به طور معنی داری تحت تأثیر تیمارها قرار گرفتند . با افزایش علف یونجه خشک در جیره ارزش اسیدزایی و ناپدید شدن ماده خشک کاهش (به ترتیب 42 /10 ، 46/63) و ph افزایش یافت (69/5) . نوع مخلوط بافری اثر معنی داری بر ارزش اسیدزایی ، ph و ناپدید شدن ماده خشک نداشت اما مخلوط بافری b بالاترین مقدار ph و ناپدید شدن ماده خشک و پایین ترین ارزش اسیدزایی ( به ترتیب 71/5 ، 25/60 و را داشت . ناپدید شدن ماده خشک به طور معنی داری تحت تأثیر مقدار مخلوط بافری قرار نگرفت. مقدار مخلوط بافری ارزش اسیدزایی و ph را به طور معنی داری تحت تأثثیر قرار داد . پایین ترین ارزش اسیدزایی مربوط به007/0 گرم مخلوط بافری b و بالاترین ph مربوط به مقدار 007/0 گرم مخلوط بافری d بود .