نام پژوهشگر: امیر مصطفیپوراصل
وحید محمدی نیا امیر مصطفی پوراصل
یکی از روش های پیشرفته برای بهبود خواص مکانیکی قطعات صنعتی، فرایند تغییر شکل پلاستیک شدید spd (sever plastic deformation) میباشد. این فرایند تکنیک های بسیار متعددی دارد که از جدیدترین آنها می توان به تکنیک (accumulative press bonding) apb اشاره کرد. در این فرایند نمونه ها بر روی میز صاف ماشین پرس قرار داده شده و یک سنبه ی مسطح کرنشی در حد 50% بر روی آن ها اعمال میکند یعنی در هر پاس ضخامت نمونه ها به نصف می رسد، تکرار این فرایند در پاس های مختلف باعث تغییر شکل پلاستیکی شدید شده و منجر به ریزدانه شدن و بهبود خواص مکانیکی میشود. در این پژوهش فرایند apb تا 4 پاس بر روی ورق های آلومینیم آلیاژی aa1100 اعمال گردید. مطالعه خواص متالوژیکی و ریزساختاری در ورق های تولید شده به روش apb با استفاده از میکروسکوپ نوری و آزمون x-rd انجام شد. از آزمایش های کشش و میکروسختی ویکرز برای بررسی تغییرات خواص مکانیکی ورق های مذکور استفاده گردید. نتایج نشان داد که اندازه دانه ها در ورق های آلومینیومی حین پاس های اول و دوم فرایند apb در اثر تغییر شکل پلاستیک شدید پهن و کشیده شده و در پاس های سوم و چهارم فرایند دانه ها بدلیل تجمع موضعی زیاد نابجایی ها و اختلاف زاویه ای در شبکه باعث خرد شدن دانه ها و منجر به کاهش اندازه دانه تا حدود mµ1در پاس 4 شدند. با اعمال فرایند apb استحکام و سختی ورق ها به ترتیب در حدود 3 و 1/5 برابر افزایش یافت. همچنین نتایج نشان داد که تغییرات خواص مکانیکی حین فرایند apb تطابق خوبی با تغییرات ریزساختاری دارد و از رابطه hall-petch تبعیت می کند.