نام پژوهشگر: مصطفی پزین فوشازده
مصطفی پزین فوشازده بیژن ملکی
با توجه به افزایش هزینه های معدنکاری به روش روباز در معدن سرب و روی انگوران ، طراحی و اجرای روش استخراج زیرزمینی در دستور کار کارفرمای طرح قرار گرفت. برآورد ذخیره بخش زیرزمینی معدن انگوران حدود 2 میلیون تن می باشد و استخراج آن بر اساس طرح مشاور با استفاده از روش استخراج از طبقات فرعی و پرکردن فضاهای استخراج شده، با حجم تولید 200 هزار تن در سال، انجام می شود. از طرفی با توجه به اهمیت امر تهویه در ایمنی معدن، سلامت پرسنل و در نهایت بهبود ارتقاء بازدهی تولید، اجرای یک سیستم تهویه به روز و مدرن ضرورت دارد. محاسبات شبکه تهویه معدن انگوران، با توجه به برنامه ریزی فعالیت های آماده سازی و تولید در فواصل 3 ماهه، صورت گرفت؛ بر این اساس بیشترین شدت جریان هوای لازم در طول عمر معدن معادل 67.6 مترمکعب در ثانیه و همچنین بیشترین افت فشار در شبکه تهویه معادل 269 میلیمتر آب خواهد بود که فصل سوم از سال دوم بهره برداری معدن اتفاق می افتد. در مرحله بعدی با توجه به شدت جریان ها و افت فشارهای بدست آمده برای شاخه ها و در کل شبکه تهویه، اقدام به انتخاب فن اصلی و کمکی شبکه شد. شبکه تهویه معدن توسط نرم افزار ventsim مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت که نتایج حاصل از شبیه سازی و تحلیل دستی به صورت قابل قبولی همخوانی دارند. در مرحله بعد با توجه به متغیر بودن مقدار هوای مورد نیاز در بازه های زمانی مختلف عمر معدن وضرورت کارکرد فن اصلی با توان حداکثری در بازه زمانی کوتاه مدت، استفاده از یک سیستم هوشمند برای کنترل سیستم تهویه پیشنهاد شد. اساس کار این سیستم هوشمند سنجش پارامترهای حیاتی در تهویه معدن انگوران و کنترل آن ها با استفاده از سیستم کنترلی بازخوردی می باشد که این پارامترها در معدن انگوران شامل غلظت گازهای هوای معدن و همچنین میزان دمای هوای معدن و جریان هوا در شاخه ها می باشد. ارزیابی درجه ایمنی هوای معدن در این سیستم توسط روش کنترل جامع فازی و برای چهار حالت شرایط مطلوب، مجاز، هشدار و بحرانی، پیشنهاد گردید. با اجرای چنین سیستمی علاوه بر جلوگیری از بروز حوادث ناشی از تهویه نامناسب معدن و کمک به تصمیم گیری در شرایط اضطراری و بحرانی،می تواند با تنطیم کردن هوای ارسالی توسط فن به داخل معدن با میزان هوای لازم برای تهویه در هر بازه زمانی و بدون درنگ و جلوگیری از کارکرد اضافی فن سبب کاهش مصرف انرژی و صرفه جویی اقتصادی در معدن می گردد.