گنبدها به دلیل کارآیی سازه ای بالا و همچنین مزایایی که از منظر معماری دارند، یکی از بهترین گزینه ها برای پوشش دهانه های وسیع می باشند و از دیرباز نیز در معماری ایرانی- اسلامی به وفور مورد استفاده قرارگرفته اند. امروزه با توجه به عملکردهای متنوع تر معماری و همچنین نیاز به پوشش دهانه های بزرگ تر، استفاده از سازه های گنبدی به شکل سنتی آن امکان پذیر و اقتصادی نمی باشد. علاوه بر این، پیدایش مصالح جدید و نیز پیشرفت هایی که در سیستم های سازه ای و تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری رخ داده است، تحولات جدیدی را به وجود آورده که پذیرش و بهره-گیری از آن ها را اجتناب ناپذیر ساخته است. یکی از این دستاوردهای نوین، نرم افزارهای پارامتریک است. مدل سازی پارامتریک انواع سازه ها در نرم افزارهای موجود بر مبنای دو روش کلی زبان های برنامه نویسی متنی و زبان های برنامه نویسی گرافیکی استوار است. در این رساله با استفاده از زبان برنامه نویسی گرافیکی با تمرکز بر نرم افزار پارامتریک گرس هاپر، از گره های اسلامی به عنوان الگوی المان های میله ای در ساختار فضاکار گنبدهای کروی بهره برده شده است. در واقع، علیرغم کاربرد متداول گره ها به صورت عناصر غیرسازه ای همچون کاشی کاری ها، ارسی ها، درهای ورودی داخل و منبرها، نقوش هندسی اسلامی نقش سازه ای خواهند گرفت. در این راستا، مدول پایه شانزده نوع از گره های پرکاربرد در معماری ایرانی- اسلامی به صورت الگوریتمیک در نرم افزار گرس هاپر ایجاد و باز تولید شده است. سپس، هریک از گره ها بر روی هندسه ی گنبد کروی، به جهت ایجاد یک سازه ی فضاکار شبکه ای، تصویر شده است و اثر تغییر پارامترهای موجود در ایجاد مدول پایه ی گره ها بر روی فرم، تظریف و مباحث زیبایی شناسی سازه نهایی بررسی شده است. و در نهایت نیز یکی از گره ها انتخاب شده و پس از بررسی پایداری سازه دوازده نمونه از گنبد های ساخته شده از آن گره و آنالیز و محاسبات دقیق در نرم افزارsap 2000 ، گنبدها بهینه سازی وزنی نیز شده اند. به این ترتیب در این رساله با توجه به لزوم استفاده از تکنولوژی ها و دستاوردهای جدید به صورت بومی شده و مطابق با الگوهای معماری ایرانی- اسلامی امکان استفاده از نقوش هندسی اسلامی در ساختارگنبدهای فضاکار کروی تک لایه به عنوان عناصری که علیرغم زنده نگاهداشتن الگوهای معماری بومی نقش سازه ای هم خواهند داشت بررسی شده است.

در معماری امروز موضوع سازه با مفهوم تکنولوژی در هم تنیده شده و بحث درباره معماری منوط به شناخت ماهیت تکنولوژی است درگذشته معماری با مفهوم هنر عجین بود و امروز علاوه بر هنر با مفهوم تکنولوژی علم و صنعت درهم تنیده شده است این درهم تنیدگی ضرورت بررسی دراین دو مفهوم را ایجاد می نماید این بررسی می تواند نوع نگاه به سازه را تبیین نماید با اشاره به نیاز انسان برای نو شدن در دوره های مختلف و در سیر تحولات، ساختارها در بنای مساجد می توانند مفاهیم اصلی را در قالب تنوع ارائه دهند ولی باید این نکته را مدنظر داشت که برخی از این ساختارها به خصوص در چنین بناهایی باید حفظ شود. در تاثیر تکنولوژی بر معماری چنین می توان گفت که اگر معماری و تکنولوژی با یکدیگر همقدم باشند این تأثیر نامحسوس می باشد ولیکن اگر معماری از تکنولوژی عقب بیافتد و همگام نباشند مسلما در زمان همگام کردن این دو با یکدیگر این تأثیر محسوس می شود و باعث دگرگونیهایی در معماری خواهد شد. در معماری کشورما تا زمانی که معماری و تکنولوژی با یکدیگر همگام بوده این روند کاملا نامحسوس به جلو پیش می رفت و در زمانهایی این روند با یکدیگر همخوان نبوده و در زمان همخوان کردن با دگرگونی هایی در معماری ایران روبرو شده ایم. همه میدانندکه تکنولوژی تغییرکرده وتوسعه می یابد اما محل وجزئیات این توسعه ودامنه تأثیر آن مشخص نیست. بایداز خود پرسید این تأثیرات چگونه خواهد بود و اگر قرار است تکنولوژی جدیدی عرضه شود، باید چه رابطه ای بامحیطی که درآن عرضه میشود، برقرارکند.دراینگونه موارد اساساً بایدآینده های مختلفی را فرض کرد و درهرمورد، تعامل تکنولوژی مورد نظر با محیط آن را سنجید. پیش بینی به تصویرکشیدن گستره ای از شرایط محتمل آینده است. این نشان می دهدکه چه اقداماتی باید انجام شود تا آینده وتکنولوژی پیش بینی های آن تاحدی درکنترل باشند . با اینکه به نظر می رسد تکنولوژی نیروی محرکه جهان در چند قرن اخیر بوده است و زندگی انسانها رادگرگون کرده، اما نکته حائز اهمیت این است که هیچ جبری درکار نیست . قاعدتاً نباید هرنوع تغییرات تکنولوژیک نسنجیده پذیرفته شود . تکنولوژی دربهترین حالت هدف نیست بلکه ابزار است.به هرحال تکنولوژی های جدید به رشدانسان کمک می کنند. امااگرکسی حس می کندتکنولوژی او را احاطه کرده، دلیل آن تکنولوژی نیست بلکه انتخابهای آگاهانه یا ناآگاهانه اوست . دلیلی وجود نداردکه تکنولوژی لزوماً بر زندگی انسان حاکم شود . انسان باید از جنبه های ابزاری تکنولوژی که برای رسیدن به هدف هایش او را یاری می دهد استفاده کند و جنبه هایی راکه نیاز ندارد یا نمی پسندد،کنار بگذارد.

این پژوهش به منظور طراحی یادمان شهدای گمنام دوران دفاع مقدس، در پی ایجاد فضایی در خور شأن این بزرگواران می باشد. در راستای این امر از معماری سنتی ایران بهره گرفته می شود و آن را در قالب مصالح نوین به منصه ظهور می رساند. در پی طراحی این یادمان ابتدا به تبیین جایگاه فرهنگ جهاد و شهادت در مکتب اسلام و اهل بیت عصمت و طهارت(ع) پرداخته می شود و از آن راهکارهای طراحی برگرفته می شود. از آن جایی که برخلاف دیگر مکاتب،فرهنگ جهاد وشهادت در مکتب اسلام بسیار زیبا توصیف شده است و از آن به عنوان بالاترین نیکی ها یاد می شود، لذا بر این اساس، بنای یادمان از فضایی زنده، پویا، مسرت بخش و در عین حال شفاف، سیال و سبک برخوردار می شود.

چکیده ندارد.