نام پژوهشگر: یوسف ادبی

بررسی ابعاد شخصیّتی نیمایوشیج بر اساس نظریّه ی خودشکوفایی آبراهام مزلو (نیما به روایت نیما)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1394
  یوسف ادبی   علی اکبر باقری خلیلی

نیما، شاعرِ جریان ساز شعر معاصر فارسی با تأثیرپذیری از شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی زمانه اش و با بینش و نگرش خاصّ خود، توانست زمینه های عاطفی و اندیشگی و نیز شیوه ی روایت شعرفارسی را دگرگون کند و چون دیگر شاعران در شعر خویش تبلور یابد. از این رو در این پژوهش کوشش شده تا با استناد به اشعار نیما، یعنی به شیوه ی درون متنی، ابعاد شخصیّتی او از دیدگاه روان شناسی انسان گرای ابراهام مزلو، تحلیل و بررسی شود. دستاورد این پژوهش نشان می دهد،که از مولّفه های شناخت شخصیّت، درک واقعیّت، مسأله مداری، علاقه ی اجتماعی، خلوت گزینی و تولید خلاّقانه به عنوان برجسته ترین دغدغه های نیمایوشیج بوده اند؛ چنان که شاعر را واداشت بنا بر همین ویژگی ها مهم ترین مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ادبی را در شعرهایش به چالش بکشد. به عنوان مثال، مسأله مداری از ویژگی های اصلی شخصیّت نیماست و همین ویژگی است که با ایجاد دگرگونی در شکل روایت و توصیف عواطف و اندیشه هایش، منجر به نوآوری های ادبی می گردد و نیما را به-عنوان پدر شعرنو مشهور می سازد یا شیوه ی خاصّ نیما در ادراک واقعیّت، و به تعبیر دقیق تر، واقع گرایی نیماست که زمینه های ظهور سمبلیسم اجتماعی را در شعرش پدیدار می سازد و واقع گرایی نیما در کنار علاقه ی اجتماعی-اش موجب بازتاب بسیاری از ناهنجاری های سیاسی- اجتماعی، عقب افتادگی های اقتصادی و صنعتی، ضرورت ورود مردم در حقوق شهروندی و تعیین سرنوشت خود و کشورشان می شود. هرچند خلوت گزینی یکی از گرایش های رفتاری به شمار می آید، امّا این ویژگی در نیما به معنای انزوای اجتماعی نیست، بلکه فرصتی است برای بازسازی مسأله مداری، و به عبارت دقیق تر، تکامل ساختار و محتوای شعر نو فارسی.