نام پژوهشگر: سعید نوجوان
نوشین شیخی سید سعید سید حسینی داورانی
فلزات سنگین در صنایع مختلف از قبیل چاپ، تولید رنگ، تهیه آلیاژها و رنگدانه ها و غیره کاربردهای گسترده ای دارند. در کنار این فواید ورود این فلزات به محیط زیست می تواند اترات مخربی روی سلامت انسان و سایر موجودات زنده بگذارد. حذف فلزات سنگین از دو جهت اهمیت دارد: 1- همانطور که قبلاً ذکر شد، حذف این فلزات بر سلامت محیط زیست اثر دارد و 2- با توجه به کاهش روز افزون منابع و معادن، بازیافت و استفاده مجدد از فلزات اهمیت زیادی دارد. بر این اساس، روش های مختلفی برای جداسازی فلزات سنگین وجود دارد که یکی از این روش ها استخراج غشای الکتریکی است. روش استخراج غشای الکتریکی (electro membrane extraction) برای خالص سازی و اندازه گیری فلزات سنگین که عبارتند از : نقره، کبالت، کادمیم، روی و مس از محلول های آبی مورد استفاده قرار می گیرد. در این پروژه، برای جداسازی یون های ذکر شده در مقیاس میکرو از دو روش استفاده شده است. یکی جداسازی به کمک فیبرهای توخالی پروپیلنی و دیگری به کمک غشای ورقه ای. پارامترهای تأثیرگذار بر راندمان استخراج عبارتند از : غشای مایع محافظت کننده، ph فاز دهنده و پذیرنده، حجم این دو فاز، زمان مورد نیاز برای انجام عمل جداسازی، سرعت هم زدن، تأثیر تشکیل کمپلکس بر راندمان کار، ولتاژ اعمالی و اثر حامل های مختلف. برای اندازه گیری فلزات از روش جذب اتمی استفاده شد. شرایط بهینه عبارتند از: ولتاژ اعمالی: 60 ولت، ا- اکتانول به عنوان بهترین غشای مایع محافظت کننده، زمان آزمایش: 10 دقیقه،ph فاز دهنده 4/11 و ph فاز پذیرنده 2/1، سرعت هم زدن: 250 دور بر دقیقه، مخلوط 5/0% از ) di-(2-ethylhexyl) phosphate ( dehpو (tehp) tris-(2-ethylhexyl) phosphate به عنوان بهترین حامل و حجم های هر دو فاز 6 میلی لیتر در نظر گرفته شد. با اعمال شرایط بهینه، راندمان استخراج برای نانوذرات نقره و همینطور سایر یون ها به حدود 80% رسید. نتایج نشان می دهد که از این روش ها، می توان برای جدا سازی در مقیاس بالا نیز استفاده کرد. کلمات کلیدی : خالص سازی، استخراج غشای الکتریکی، جداسازی، غشای مایع محافظت کننده، کاتیون های فلزات سنگین