نام پژوهشگر: فرزانه بخشی زاد

ژئوکرونولوژی و ژئوشیمی سنگ های دگرگونی منطقه زنجان-تخت سلیمان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم پایه دامغان - دانشکده علوم پایه دامغان 1394
  فرزانه بخشی زاد   قاسم قربانی

منطقه زنجان-تکاب مشتمل بر انواع سنگ های دگرگونی شامل پارا- و اورتوگنیس ها، آمفیبولیت ها، انواع شیست ها و میگماتیت ها به همراه دایک ها و لنزهای ماگمایی جوان و کمتر دگرگون شده می باشد. در این پژوهش، سنگ های دگرگونی زنجان-تکاب در سه منطقه: 1- آلمالو-قاضی کندی-علم کندی، 2- قره ناز-قوزلو و 3- زکی کندی-باروت آغاسی نمونه برداری و مطالعه شده اند. اورتوگنیس ها و لوکوسم میگماتیت ها در این مناطق دارای غنی شدگی در عناصر نادر خاکی سبک نسبت به سنگین بوده و با تهی شدگی در عناصری مانند نیوبیوم و تانتال مشخص می گردند. اورتوگنیس های منطقه آلمالو-قاضی کندی-علم کندی دارای دامنه سنی 491 تا 516 میلیون سال بوده، اما دارای هسته های زیرکن های قدیمی نیز می باشند. متاتونالیت های این منطقه دارای سن 24 تا 26 میلیون سال می باشند. لوکوسم میگماتیت ها به همراه پاراگنیس ها و آمفیبولیت های گنیسی در منطقه قره ناز-قوزلو دارای زیرکن هایی با شواهد ذوب بخشی در حدود 25 تا 28 میلیون سال را نشان می دهند. سن مدل نئودیمیم میگماتیت ها مقادیر متغیر 466 تا 1629 میلیون سال را نشان داده، اما اکثریت داده ها سن مدل اردوویسین و اواخر نئوپروتروزوئیک را نشان می دهند. تغییرات ?hf(t) برای حاشیه زیرکن تمامی نمونه ها، مقادیر مثبت بوده و سن مدل آنها برابر 400 تا 700 میلیون سال می باشد. با توجه به داده های موجود به نظر می رسد که علاوه بر سنگ های دگرگونی قدیمی در منطقه زنجان-تکاب، سنگ های دگرگون شده (یا اندکی دگرگون شده) جوانتر نیز در این بخش از ایران دیده می شوند. به نظر می رسد که فرآیندهای ماگماتسیم کادومین ایران در این منطقه نیز دارای بخش قابل توجهی بوده، اما نسبت به سایر بخش های ایران دارای دامنه سنی وسیع تر و نیز اندکی جوانتر می باشد. تشکیل میگماتیت ها و بالا آمدن گنیس های دگرگون شده از بخش های عمیق تر در این منطقه در ارتباط با یک مجموعه core complex بوده که ناشی از فازهای کششی موجود در ایران ناشی از عقب راندگی (roll-back) لیتوسفر فرورانده نئوتتیس به زیر بلوک ایران می باشد.