نام پژوهشگر: شهین اعلائی دیمان
شهین اعلائی دیمان یعقوب پاژنگ
چکیده لوسمی، سرطان بافت های خون ساز بدن می باشد که از سلول های پیش ساز گلبول های قرمز و سفیدخون مشتق می شود. گلبول های قرمز و سفید خونی معمولاًٌ در صورت نیاز بدن، به طریقی منظم و کنترل شده رشد می کنند و تقسیم می شوند. اما دربیماری لوسمی در این روند اختلال ایجاد شده و رشد سلول های خونی از کنترل خارج می شود. نیتروگلیسیرین از طریق تبدیل به نیتریک اکسید( no ) و بالابردن استرس اکسیداتیو موجب القاء آپوپتوز در سلول های سرطانی می شود. والپروئیک اسید از طریق مهارکردن هیستون داستیلاز و همچنین القاء تمایز و آپوپتوز در سلول های بدخیم میتواند در درمان سرطان بکار گرفته شود. برای این منظور ابتدا سلول های لوسمی رده k562کشت داده شد؛ سپس غلظت های مختلف داروی نیتروگلیسیرین و اسید والپروئیک تهیه و خاصیت سیتوتوکسیته آن در 24، 48 و 72 ساعت بعد از تیمار به روشmtt سنجیده شد، سپس ic50 داروها برآورد شد و غلظت سینرژیسمی داروی ترکیبی با نرم افزار compusyn بررسی گردید. در مرحله بعد برای بررسی آپوپتوز از الکتروفورز و رنگ-آمیزی hoechst استفاده شد. نتایج نشان داد ic50محاسبه شده برای نیتروگلیسیرین و اسیدوالپروئیک به ترتیب برابر با 79 و 80میکرومولار می باشد همچنین با روش mtt معلوم شد در 72 ساعت و در دوزهای بالاتر بیشترین اثر را این داروها دارند. داروهای ترکیبی نیز به طور معنی داری موجب کاهش بقاء و افزایش آپوپتوز می گردند و تنها در غلظت 100 میکرومولار دارای اثر سینرژیسمی هستند. همچنین نتایج حاصل از الکتروفورز و رنگ آمیزی سلول ها نشان داد این داروها دارای اثر آپوپتوزی هستند. از نتایج حاصله می توان چنین استنباط کرد که اثر مهاری نیتروگلیسیرین و ا سیدوالپروئیک و همچنین داروی ترکیبی بر روی سلول های k562 وابسته به زمان و دوز می باشد که بیشترین اثر مهاری در 72 ساعت بعد از تیمار و بالاترین غلظت مشاهده شد. داروهای ترکیبی نیز نقش موثرتری در کاهش رشد سلولی دارند بنابراین، این داروها می توانند در پیشگیری و درمان لوسمی میلوئیدی مزمن موثر واقع شوند. کلمات کلیدی: اسیدوالپروئیک، نیتروگلیسیرین، آپوپتوز، ic50، اثر سینرژیسمی، رده سلولی k562